W uroczystość Objawienia Pańskiego - w dniu, w którym Mędrcy ze Wschodu rozpoznali Wielkiego Króla w Niemowlęciu, w ubóstwie odkryli bogactwo i złożyli dary Temu, który przyszedł jako Dar Boga - ks. Mirosław Tosza, założyciel jaworznickiej Wspólnoty „Betlejem” przedstawił „Manifest Resztek” - wołanie o godność człowieka
W słowniku czytamy, że „manifest” to publiczna, uroczysta deklaracja, wyrażająca stanowisko w danej sprawie; orędzie; deklaracja programowa. I tak też należy traktować wystąpienie ks. Mirosława Toszy.
- Manifesty ogłasza się w sprawach ważnych, nadających nowy tor życia, działania. I tak jest w naszym przypadku. Ogłosiliśmy manifest w roku, w którym przypada 100-lecie istnienia budynku, w jakim obecnie mieści się siedziba „Betlejem”. Jest to także 15 rok naszej działalności. Poza tym rozpoczynamy przebudowę naszego domu w stylu inspirowanym przez F. Hundertwassera. Jednak nasz manifest nie dotyczy naszych uroczystości jubileuszowych czy budowlanych. Jest to wołanie o godność człowieka, o wspólne odnajdywanie człowieczeństwa, o pomoc tym, którym życie się rozleciało - wyjawia ks. Tosza.
W pierwszej części manifestu znajdujemy odniesienie do stechnicyzowanej współczesności: „W świecie komputerowej precyzji, laserowych cięć i idealnie równych płaszczyzn - to, co pokruszone, ułamane i rozbite pozbawione jest wartości i czci. Odłamki, kawałki i końcówki, fragmenty, odpryski i okruchy - resztki, zalegają składy, okupują najniższe pułki, mieszkają na wysypiskach, wyprzedawane po najniższej cenie, produkty uboczne wielkich spraw i poważnych przedsięwzięć. Tylko niektóre z nich, niemi świadkowie zamierzchłej przeszłości, spoczną w szacownych lapidariach. Większość zaś stanowić będzie kłopotliwy balast, niepotrzebny nikomu odrzut, z którym nie wiadomo co począć”. Ale są też ludzie - resztki, złamani różnymi ciężarami, poobijani przez cierpienie i krzywdę, zmiażdżeni biedą i beznadzieją, odrzuceni przez samych siebie, pozbawieni szacunku. „Oni egzystują w miejscach ostatniej kategorii, trzecich i czwartych światach podróżują przez życie wagonami najniższej klasy, często bez biletu, na który ich nie stać” - tak rysuje ks. Tosza w manifeście świat bezdomnych. Ci ludzie to kłopotliwy balast dla ponowoczesnych społeczeństw, drzazga w oku człowieka o imieniu „sukces”, to produkt uboczny komercji i bezwzględnej rywalizacji. Zepchnięci na margines kryją się za murem agresji i frustracji, otumanieni nałogiem, by zapomnieć. „Co z nimi zrobić?” - zastanawiają się autorzy manifestu.
Po pierwsze - nie tracić nadziei. Autorzy orędzia przypominają, że Chrystus przemienił złodzieja Zacheusza w darczyńcę, kobietę cudzołożną w pierwszego świadka Zmartwychwstania, narwanego rybaka w Księcia Apostołów. W dalszej części autorzy manifestu zachęcają: „Pozbierajmy resztki! Nad jeziorem Galilejskim zebrano ich 7 koszów po cudzie rozmnożenia chleba. Pozbierajmy resztki! Z resztek ceramiki powstają kolorowe mozaiki, z rozbitych szkieł - witraże, ze starej włóczki - patchworkowe ciepłe koce. Co powstanie z pozbieranych Ludzi - Resztek? Witraże wdzięczności, mozaiki radości, ciepłe koce prostoty. Pozbierajmy Resztki! Z miłością i uwagą, z szacunkiem i oddaniem” - apeluje w manifeście ks. Tosza, podkreślając, że jeśli wierzymy wspólnie, nasze marzenia stają się początkiem nowej rzeczywistości.
Mieszkańcy domu Wspólnoty „Betlejem” chcą zbierać tu Ludzi - Resztki. Ich dom, w którym przez ponad 80 lat uczyły się dzieci, od prawie 15 służy najuboższym. Przez te lata stał się ważnym miejscem spotkań - domem otwartym dla wszystkich. „Chcemy uczynić go miejscem niezwykłym, miejscem wzajemnego dzielenia się darami, pięknym, kolorowym miejscem na mapie naszego miasta, regionu i kraju. Miejscem nadziei” - głoszą autorzy „Manifestu Resztek”.
Manifest to dopiero początek zmian. Wspólnota ma już doświadczenie w niesieniu pomocy najbardziej potrzebującym i będzie to czyniła nadal, na wielu płaszczyznach, m.in. przez działalność religijną, kulturalną i społeczną, czyli Msze św., konferencje, koncerty, filmy, spotkania, wystawy i festyny, a także przez niebanalną architekturę inspirowaną dziełami Hundertwassera, która zostanie utworzona we wnętrzu i na zewnątrz domu. A wszystko dlatego, że misją „Betlejem” jest pomoc osobom ubogim i bezdomnym poprzez tworzenie domu, w którym jego mieszkańcy mogą odnaleźć cel i sens życia, odnowić i rozwijać jego dar przez formację duchową i intelektualną, terapię i pracę.
Wspólnota Apostolska św. Elżbiety to stowarzyszenie wiernych świeckich żyjących ideałami sióstr elżbietanek. Duchowość elżbietanek opiera się na przykładzie św. Elżbiety Węgierskiej, znanej w średniowieczu z ascetycznego trybu życia i pełnionych dzieł miłosierdzia. Charyzmatem elżbietanek jest życie według rad ewangelicznych oraz służba osobom najbardziej potrzebującym. W latach 80. XX wieku siostry elżbietanki podjęły otwartą dyskusję nad możliwością powstania grup wolontariuszy zrzeszonych przy placówkach sióstr. W 1992 r. opracowano przepisy dotyczące powstania i działalności Wspólnoty Apostolskiej św. Elżbiety i przełożona generalna matka Margarita Wiśniewska jako inicjatorka ruchu złożyła w Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego projekt „Statutów dla Wspólnoty Apostolskiej św. Elżbiety”. 8 grudnia 1993 r. statuty zostały zatwierdzone przez Stolicę Apostolską.
7 grudnia Kościół katolicki obchodzi wspomnienie liturgiczne św. Ambrożego, biskupa i doktora Kościoła, jedną z największych postaci Kościoła Zachodniego w IV w. Dane o wcześniejszym jego życiu są skąpe, natomiast biografia od chwili wybrania go na biskupa jest bardzo bogata.
Ambroży urodził się około roku 340 w Trewirze (dzisiejsze Niemcy), jako syn prefekta Galii. Otrzymawszy staranne wykształcenie w Rzymie, rozpoczął karierę państwową na terenie dzisiejszej Jugosławii. Około roku 370 został mianowany zarządcą - prefektem północnej Italii, mieszkając w Mediolanie.
W roku 374 w Mediolanie zmarł tamtejszy biskup. Zapowiadał się burzliwy wybór nowego biskupa, gdyż dwie partie: jedna prawowierna, druga sympatyzująca z arianizmem, wysuwały swoich kandydatów, ale ponieważ głosy były równomierne, wybory się przeciągały. Ambroży, podejrzewając, że może dojść do zamieszek, nie chcąc do nich dopuścić, z urzędu udał się do katedry. Kiedy tam się znalazł, z tłumu jakieś dziecko zwołało: "Ambroży biskupem". Zebrani uznali to za znak opatrznościowy i mimo tego, że Ambroży - choć należał do rodziny chrześcijańskiej - nie był nawet ochrzczony i opierał się, wymogli na nim zgodę. Dla wybierających nie stanowiło to żadnej przeszkody. Wiedzieli, że jest człowiekiem sprawiedliwym i bardzo odpowiedzialnym, a to wystarczyło, by mógł być dobrym biskupem. Przyszłość potwierdziła, że mieli rację.
W ciągu ośmiu dni Ambroży przygotował się, przyjął chrzest i pozostałe sakramenty, a 7 grudnia 374 r. został konsekrowany na biskupa Mediolanu.
Nowy biskup wiedział, jak małe kompetencje posiada w zakresie znajomości Pisma Świętego i prawd objawionych, dlatego swoje duszpasterzowanie rozpoczął od gruntownego studiowania Biblii i literatury chrześcijańskiej. Miało to służyć jego przepowiadaniu. Wnet zasłynął jako kaznodzieja; podziwiał go św. Augustyn.
Św. Ambroży żył i działał w okresie, kiedy dopiero zaczynały się kształtować stosunki Kościoła z państwem (władzą cesarską). Jego postawa i poczynania w tej dziedzinie miały znaczący wpływ na przyszłość tych stosunków. Inicjatywy biskupa Mediolanu były też próbą określenia miejsca Kościoła w społeczeństwie. Z tego też punktu widzenia należy oceniać słynne "potyczki" Ambrożego z władzą cesarską.
Najgłośniejszym był konflikt Ambrożego z cesarzem Teodozjuszem. Powodem była rzeź dokonana z rozkazu cesarza w Tessalonikach. Podczas lokalnych zamieszek zginął tam jeden z oficerów rzymskich. W odwecie cesarz zarządził masakrę ludności; mieszkańców zgromadzonych w cyrku zaatakowali żołnierze. Zginęło prawie 700 osób. Wówczas biskup Ambroży nałożył na cesarza obowiązek odbycia pokuty. O dziwo, Teodozjusz uznał swój grzech i zgodził się na określoną przez biskupa pokutę, co było wyrazem wielkiego autorytetu biskupa Ambrożego. Za jego sprawą świat zrozumiał, że władca w Kościele jest tylko wiernym - niczym więcej - i obowiązują go te same zasady Bożego Prawa, które normują życie wszystkich.
Sprecyzowane przez św. Ambrożego ustawienie władcy wobec Bożego Prawa, na straży którego stoi biskup, stało się normą w Kościele katolickim i obowiązuje do dziś. Potknął się o tę normę w XVI w. Henryk VIII, który po popełnieniu grzechu, nie chcąc pokutować, wolał oderwać cały Kościół angielski od biskupa Rzymu. Ten zaś, stając na straży Bożego Prawa, nie mógł przyjąć innego rozwiązania.
Wspomnienie postaci św. Ambrożego przypomina bardzo trudne zagadnienie relacji Kościoła do państwa, zwłaszcza wtedy, gdy władzę w państwie sprawuje katolik. Ten bowiem jako wierzący musi się nieustannie liczyć z Bożym Prawem. Nie chodzi tu tylko o decyzje, ale i o zachowanie Bożego Prawa w życiu osobistym, które dla podwładnych jest niepisaną normą postępowania.
Stąd do historii św. Ambroży przeszedł nie tyle jako teolog, ile jako odważny biskup, wzywający władców (dzisiaj sprawujących władzę na różnym szczeblu życia demokratycznego) do zachowania Prawa Bożego.
Św. Ambroży zmarł w Wielką Sobotę 4 kwietnia 397 r. Został pochowany w Mediolanie. Do dziś pozostaje postacią wręcz symboliczną dla tego miasta. Zdumiewała jego aktywność, co podkreślił biograf, notując z podziwem, że po śmierci Ambrożego, jego obowiązki katechetyczne musiały być podzielone między pięciu kapłanów.
60. rocznica - Dziesięć najważniejszych postanowień Soboru Watykańskiego II
2025-12-07 12:50
Paweł Bieliński /KAI
Autorstwa Lothar Wolleh - Praca własna, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
Sześćdziesiąt lat temu, 8 grudnia 1965 roku, zakończył się Sobór Watykański II. Ten dwudziesty pierwszy w historii sobór powszechny obradował w latach 1962-1965. Ogłosił 16 dokumentów, reformujących niemal całość życia Kościoła: cztery konstytucje (trzy dogmatyczne, jedną duszpasterską), dziewięć dekretów i trzy deklaracje.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
