Reklama

Niedziela Kielecka

Sztetl i Dzień Judaizmu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pod hasłem „Pan jest moją mocą, (...) Jemu zawdzięczam moje ocalenie” (Wj 15, 2) jest obchodzony XVII Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. Centralne obchody zaplanowano w Sandomierzu. Zazwyczaj Dzień Judaizmu obchodzony jest 17 stycznia, lecz tym razem z racji zbieżności tej daty z szabasem, termin przesunięto o jeden dzień Dzień Judaizmu w Kościele katolickim został ustanowiony z inicjatywy Episkopatu Polski w 1997 r. w celu rozwoju dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwy i refleksji nad związkami obu religii. Po raz pierwszy Dzień Judaizmu obchodzono w 1998 r.

Propozycją wkroczenia na tę drogę „wzajemnego poznania” jest nowa i unikatowa na rynku muzealniczym oferta, czyli funkcjonowanie Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku. W chmielnickim „Sztetlu” turysta, uczeń, pasjonat – znajdzie wiedzę o tym, jak wyglądało życie w dawnych sztetlach – miasteczkach, których ok. 50 procent stanowili Żydzi, tworząc unikatowy społeczno-kulturowy wzorzec życia indywidualnego i społecznego, nacechowanego homogenicznością kulturową, w którego centrum stała liczna rodzina. Sztetl był twierdzą tradycji, w której w praktyce realizował się ideał „żydowskości”...

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W OEM „Świętokrzyski Sztetl” kompendium wiedzy stanowią nowoczesne środki przekazu multimedialnego (szyby holograficzne, panele dotykowe, kioski multimedialne – a w nich wiedza o podstawowych terminach z kultury żydowskiej i judaizmu oraz o ponad stu gminach żydowskich dawnego województwa kieleckiego, a także gry dla dzieci) oraz tradycyjne judaika (przedmioty kultu, np. świecznik chanukowy, Tora, parochet i przedmioty codziennego użytku). Jest sala edukacyjna z pamiątkami „ostatniego klezmera Galicji” – Leopolda Kozłowskiego, babiniec przekształcony w nowoczesną salę estradową, jest gra świateł i są dioramy – ruchome makiety w typie (mniej więcej) szopek krakowskich, prezentujące obyczaje świąteczne i codzienne „starszych braci w wierze”. Formą uczczenia chmielniczan o żydowskich korzeniach, których z powierzchni ziemi zmiótł Holokaust, jest Dom Cienia – integralny monument obok muzeum w synagodze, z uwiecznionym tysiącem nazwisk, usytuowany na najstarszym, nieistniejącym już cmentarzu żydowskim...

Reklama

Z Nowym Rokiem w OEM „Świętokrzyski Sztetl” obowiązują ceny biletów i stałe godziny zwiedzania. Ośrodek jest czynny codziennie (!), poza świętami ustawowymi, w godzinach 8-16 (więcej informacji: swietokrzyskisztetl.pl)

Muzeum oczekuje szczególnie na grupy szkolne, dla których przygotowano propozycję warsztatów/lekcji muzealnych.

Są to: warsztaty kulinarne – kuchnia żydowska; „Odtajemniczyć tajemnicze’’ – życie codzienne chmielnickich Żydów (czas trwania zajęć 45-60 min.) oraz Spacer edukacyjny pn.:„ Zabytki dwóch kultur, czyli spacerkiem po Chmielniku’’ (dla szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, czas trwania ok. 2 h). – Nasza oferta skierowana jest do uczniów wszystkich poziomów nauczania, jest też zgodna z treściami podstawy programowej w szkole podstawowej, gimnazjum i ponadgimnazjalnej. Oferta jest dostosowana do wieku odbiorców i realizowana w oparciu o stałą wystawę ekspozycyjną – przekonują pracownicy ośrodka.

Jak temat sztetli i żydowskości jest intrygujący (niekiedy wręcz tabu), przekonano się podczas Dni Otwartych w drugiej połowie grudnia 2013 r., zorganizowanych z myślą o uczniach szkół z terenu gminy Chmielnik oraz o dorosłych jej mieszkańcach.

Blisko tysiąc uczniów zwiedziło w przedświątecznym tygodniu „Świętokrzyski Sztetl”, poznając judaika, historię sztetli regionu i pojęcia związane z judaizmem, np. bima, aron ha – kodesz, Tora czy rodał. Z bezpłatnego zwiedzania „Sztetla” skorzystali uczniowie z Lubani, Suchowoli, Piotrkowic i Chmielnika, od zerówki po licealistów. Uczniowie i towarzyszący im nauczyciele poznawali historię synagogi i społeczności żydowskiej w Chmielniku, podstawowe pojęcia związane z kulturą żydowską, judaika w gablotach i sprzęty codziennego użytku. Podziwiali jedyną na świecie szklaną bimę – niegdyś miejsce do odczytywania tory. Wysłuchiwali opowieści o sztetlach, płynących z głośników ukrytych w ścianach, a dzięki starym fotografiom w nowoczesnej formule – mogli poznać architekturę synagog dawnego województwa kieleckiego. Zdaniem przewodników muzeum, hitem okazały się gry edukacyjne i biblioteka multimedialna. Równie usatysfakcjonowani z muzeum byli dorośli mieszkańcy Chmielnika, których ponad 900 gościło w muzeum 28 i 29 grudnia 2013 r. Odwiedzali je mieszkańcy Chmielnika i okolic z rodzinami, które przyjechały na święta, byli wśród nich także goście z zagranicy czy siostry zakonne pracujące w Chmielniku. Frekwencja była nadspodziewanie duża. Najstarsi mieszkańcy gminy wspominali stan dewastacji obiektu z czasów przed remontem i z okresu powojennego, gdy był w niej magazyn zboża i warzyw, dzieci koncentrowały się na grach i zabawach edukacyjnych, wiele osób słuchało klezmerskiej muzyki, opowieści o weselu żydowskim czy tuczarni gęsi.

Wszyscy lub zdecydowana większość z nas wie, jak Żydzi ginęli, mało kto wie, jak żyli. O tym właśnie jest muzeum w Chmielniku – propozycja z okazji Dnia Judaizmu, choć oczywiście nie tylko wtedy...

2014-01-16 15:08

Ocena: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bóg pamięta czas pierwszej miłości

Niedziela łódzka 4/2019, str. I

[ TEMATY ]

Dzień Judaizmu

Ks. Paweł Kłys

Cmentarz żydowski w Łodzi – największy w Europie środkowo-wschodniej

Cmentarz żydowski w Łodzi – największy w Europie środkowo-wschodniej

Księga Ozeasza to najpiękniejsza księga, ponieważ mówi o miłosierdziu Boga. Kiedy Bóg mówi o swojej emocji do Izraela, to nie patrzy na rzeczy okropne, które Izrael czynił, ale Bóg pamięta czas pierwszej miłości, pierwszej więzi ze swoim ludem. On ma w swojej pamięci to, że nosił Izraela w swoim łonie. Wszystkim życzę takiego miłosierdzia Boga, abyśmy byli w stanie sobie przypomnieć, jak nam było w Jego łonie – mówił abp Grzegorz Ryś, komentując fragment z księgi proroka Ozeasza (11,1-4.8-9) podczas centralnego nabożeństwa Słowa Bożego XXII Dnia Judaizmu w Łodzi, które odbyło się w namiocie ustawionym na rynku Starego Miasta w niedalekiej odległości od nieistniejącej już dziś największej łódzkiej synagogi Alte Szil.

CZYTAJ DALEJ

Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem?

2024-03-27 08:03

[ TEMATY ]

spowiedź

Magdalena Pijewska

Skąd wzięła się spowiedź w Kościele? Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem? Na czym polega dobrze przeżyta spowiedź? Na te i inne pytania odpowiada nowa książka „Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” wydana nakładem Wydawnictwa Serafin.

„Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” to książka wielu autorów. Bogata jest w teksty doświadczonych duchownych: ks. Przemysława Artemiuka, ks. Mariusza Rosika, o. Kazimierza Fryzła CSSR, br. Adama Gęstwy OFMCap, br. Błażeja Strzechmińskiego OFMCap, br. Luisa Dri OFMCap. Nie zabrakło także spojrzenia osoby świeckiej - swoim doświadczeniem podzieliła się publicystka Magdalena Urbańska. Poniżej przedstawiamy fragment książki:

CZYTAJ DALEJ

Śp. bp Ryszard Karpiński. Tablica nagrobna i portret

2024-03-28 11:13

Katarzyna Artymiak

W kryptach kościoła św. Piotra w Lublinie umieszczono tablicę grobową i portret śp. bp. Ryszarda Karpińskiego.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję