Reklama

Niedziela Rzeszowska

Ciekawe miejsca na wakacyjne pielgrzymowanie (10)

„Święta rozmowa” w Połomi

W wielu świątyniach diecezji rzeszowskiej możemy podziwiać niezwykłe dzieła sztuki sakralnej. Dziś zapraszam do odwiedzenia kościoła parafialnego w Połomi, gdzie możemy zobaczyć znakomity późnogotycki tryptyk w kompozycji świętej rozmowy.

Niedziela rzeszowska 38/2020, str. VI

[ TEMATY ]

Kościół

świątynia

Ks. Janusz Sądel

Kościół w Połomi

Kościół w Połomi

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miejscowość Połomia została założona na prawie magdeburskim już w 1346 r. przez króla Kazimierza Wielkiego. Pierwszy kościół modrzewiowy w Połomi wzniesiono w połowie XV wieku, jako kościół filialny parafii w Czudcu. Parafia została erygowana przez bp. Zbigniewa Oleśnickiego w 1447 r. na prośbę dziedziców: Prochny, Pakosława i Kietlicza Procheńskich. Świątynia była wotum za szczęśliwy powrót z bitwy pod Warną. Staraniem dziedzica Kaspra Dunin-Przystalowskiego w 1577 r. wybudowano nowy kościół pw. Matki Bożej i św. Mikołaja. Kościół wzniesiono z kamienia, by mógł pełnić także funkcje obronne. W 1644 r. kościół został konsekrowany. Posiada trójbocznie zamknięte prezbiterium, do którego od północy przylega zakrystia, a do nawy od południa kruchta ze skarbcem. Na belce tęczowej znajduje się krucyfiks z XVII wieku. Kościół zawiera wiele cennych zabytków, m.in. gotycką chrzcielnicę z końca XV wieku, kamienne portale pomiędzy prezbiterium a zakrystią z drzwiami kutymi z blachy z 1644 r., zaopatrzonymi w oryginalny zamek, wykonany przez cech strzyżowskich kowali, ołtarz główny z pierwszej połowy XVIII wieku z obrazem „Męczeństwo św. Sebastiana” oraz ambonę rokokową z drugiej połowy XVIII wieku.

Najcenniejszym zabytkiem jest jednak tzw. „Tryptyk z Połomi”. Istnieje piękna legenda, że tryptyk ofiarował parafii król Władysław Jagiełło, podążając w stronę Lwowa w 1411 r. Tryptyk przechowywany w tej świątyni datowany jest jednak na lata 1470-1480. Nieznany twórca zastosował tu koncepcję „Sacra Conversazione” (święta rozmowa). Jak pisał prof. M. Kornecki, „tryptyk połomski należy do dzieł wybitnych, bowiem (...) metody pracy były typowymi dla warsztatów owej epoki. W sferze czysto artystycznej istnieje wyraźne zróżnicowanie mię­dzy sceną środkową a kwaterami skrzydeł. Ta pierwsza rozwija ulubioną w malarstwie Małopolski kompozycję „Sacra Conversazione”, z Matką Boską z Dzieciątkiem na półksiężycu, umieszczoną między św. Mikołajem i św. Katarzyną; przejawia się tu wyraźnie sub­telność i manieryczne przerysowanie proporcji, typowe dla najpóźniejszej fazy gotyku”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Ten niezwykły skarb Podkarpacia także dziś wzbudza zachwyt i fascynację nad życiem świętych, przedstawionych na tych niezwykle pięknych obrazach. Do połowy XVII wieku tryptyk zajmował swoje miejsce w ołtarzu głównym kościoła. Jednak właściciel Połomi, Mikołaj Przystalowski ufundował do kościoła nowy barokowy ołtarz, stojący do dnia dzisiejszego. Postanowił on rozdzielić tryptyk, a jego środkową część wstawił jako główny obraz w środek ołtarza, natomiast oba skrzydła po bokach w specjalnych ramach. Wskutek tego odwrotna strona skrzydeł była dla zebranych w kościele niewidoczna. W takim stanie tryptyk dotrwał aż do 1953 r., kiedy został złączony i odrestaurowany.

Przy kościele, dzięki zapobiegliwości obecnego proboszcza ks. Artura Grzędy, powstało małe muzeum parafialne w budynku tzw. „Gajówki” oraz Dróżki Matki Bożej, ołtarz polowy, Zakątek Pojednania, Domek Matki Bożej Jagodnej, źródełko Matki Bożej. Jest też plenerowa Droga Krzyżowa wznosząca się na pagórku. Między ostatnimi stacjami znajduje się wejście na Dróżki Różańcowe oraz Dróżki Siedmiu Boleści NMP.

Jak dojechać?

Kościół w Połomi położony jest przy drodze krajowej nr 19 (E371) w centrum miejscowości. Przy kościele jest wygodny parking.

Wydarzenia

Msze św. w niedziele i uroczystości: 8.00, 9.30, 11.00. W dni powszednie: 7.00 i 18.00 (czas letni), 16.30 (czas zimowy).

Zwiedzanie świątyni możliwe jest przed i po nabożeństwach, w innym czasie po wcześniejszym telefonicznym ustaleniu, tel. 17 277 37 02.

2020-09-16 11:29

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Drewniane piękno... brzozowskiego klucza

Niedziela przemyska 29/2014

[ TEMATY ]

Kościół

ARKADIUSZ BEDNARCZYK

Kościół w Golcowej należy do najstarszych obiektów drewnianych w Małopolsce i na Podkarpaciu

Kościół w Golcowej należy do najstarszych obiektów drewnianych
w Małopolsce i na Podkarpaciu

Kiedy dotrzemy już na wzniesienie, na którym stoi kościół w Golcowej, urzeknie nas cisza i spokój panujące w tej okolicy. To samo wrażenie odnosimy po wejściu do świątyni. Naszą uwagę zwróci piękny ołtarz główny z zasuwanymi obrazami; szczególnie piękny jest obraz przedstawiający Maryję z rodzicami, św. Joachimem i św. Anną, oraz Bogiem Ojcem nad nimi. Wieś Golcowa położona opodal Domaradza – początkowo od imienia średniowiecznego biskupa przemyskiego Piotra Chrząstowskiego, który założył ją w 1448 r., nazywana Piotrowinem – wywodzi swoją obecną nazwę od nazwiska pierwszego jej sołtysa Macieja Golca. Kościół należy do najstarszych obiektów drewnianych w Małopolsce i na Podkarpaciu. Modrzewiowy, skromny kościółek postawiony w średniowiecznej tradycji ciesielskiej jest orientowany, z prostokątnym prezbiterium. Co ciekawe, postawił go najprawdopodobniej ten sam warsztat ciesielski co kościoły w Domaradzu i Bliznem. W XIX wieku kościół przekształcono wydłużając go nieco i dzieląc go na trzy nawy.
W średniowieczu Domaradz był wsią biskupią, należącą do biskupów przemyskich, wchodząc w skład tzw. Klucza Brzozowskiego. Miejscowość biskupom przemyskim podarowała sama królowa węgierska Maria. Kościół w Domaradzu istniał już prawdopodobnie w połowie XIV stulecia na miejscu osady zwanej Stary Domaradz. Świątynia konsekrowana została przez biskupa przemyskiego Stanisława Tarłę pw. Świętych Piotra i Pawła. Dzisiejsza bryła kościoła to efekt wielu przebudów. Na pewno urzeknie nas piękna drewniana dzwonnica stojąca opodal kościoła (znajduje się tu podobno dzwon pochodzący jeszcze z początku XVI wieku), a na zewnętrznej ścianie prezbiterium zobaczymy ogromny krucyfiks, który uważany jest przez część badaczy za dzieło XVII-wieczne (taką też wiadomość podano w Katalogu Zabytków Sztuki dla powiatu brzozowskiego). Stara tradycja mówi o jego XV-wiecznym rodowodzie – wówczas znajdował się w kościele i na czas remontu przeniesiono go na zewnątrz świątyni. Do dzisiaj cieszy się on niezwykłym kultem miejscowych mieszkańców.
Kolejna miejscowość na naszej trasie – Jasienica Rosielna – przynależała do parafii w pobliskim Bliznem. Właściciel wsi Henryk z Kamieńca w XV stuleciu wystarał się o założenie dla miejscowości samodzielnej parafii. Zapewne już wtedy istniał we wsi drewniany kościółek pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny położony w okolicach rzeczki Rosielnej, gdzie dzisiaj na tym miejscu wznosi się kapliczka ze św. Florianem. Wygląd kościoła, jak i data wzniesienia oraz konsekracji są trudne do odtworzenia. Nie różnił się on chyba bardzo od podobnych drewnianych świątyń położonych w omawianych sąsiednich miejscowościach. Ambicją XVIII-wiecznych właścicieli wioski, Załuskich, stała się budowa kościoła, który odpowiadałby pozycji możnego rodu. Załuscy wzorowali się w projekcie najprawdopodobniej na kolegiacie brzozowskiej. Wybudowali przedziwną świątynię: niby drewnianą, o konstrukcji zrębowej, jednak o imponującej dwu wieżowej fasadzie zachodniej, która imitowała... barokowe kościoły miejskie. Na prawej wieży w XIX stuleciu miejscowy kowal z Orzechówki zamontował zegar. Kościół pomyślano jako mauzoleum rodowe Załuskich; zbudowano zatem krypty grzebalne pod prezbiterium. Piękny ołtarz główny w centralnym miejscu mieści średniowieczny obraz „Koronacja Matki Bożej”. Nad klęczącą ze złożonymi dłońmi Maryją unoszą się, podtrzymujące Jej koronę, anioły. Na przykościelnej dzwonnicy zachował się średniowieczny dzwon pochodzący z pierwszej jasienickiej świątyni...

CZYTAJ DALEJ

Na motocyklach do sanktuarium w Rokitnie

2024-04-19 19:00

[ TEMATY ]

Świebodzin

motocykliści

Zielona Góra

Rokitno

Pielgrzymka motocyklistów

Karolina Krasowska

Pielgrzymka Motocyklistów ze Świebodzina do Rokitna

Pielgrzymka Motocyklistów ze Świebodzina do Rokitna

Do udziału w XII Diecezjalnej Pielgrzymce Motocyklistów do Rokitna są zaproszeni nie tylko poruszający się na motocyklach, ale także wszyscy kierowcy, rowerzyści.

W tym roku już po raz dwunasty kapłański Klub Motocyklowy God’s Guards organizuje pielgrzymkę motocyklistów do sanktuarium w Rokitnie, która rozpoczyna się tradycyjnie pod figurą Chrystusa Króla w Świebodzinie. Pielgrzymka odbędzie się w niedzielę 28 kwietnia. W imieniu organizatorów ks. Jarosław Zagozda podaje plan.

CZYTAJ DALEJ

Ks. Halík na zgromadzeniu COMECE: Putin realizuje strategię Hitlera

2024-04-19 17:11

[ TEMATY ]

Putin

COMECE

Ks. Halík

wikipedia/autor nieznany na licencji Creative Commons

Ks. Tomas Halík

Ks. Tomas Halík

Prezydent Rosji Władimir Putin realizuje strategię Hitlera, a zachodnie iluzje, że dotrzyma umów, pójdzie na kompromisy i może być uważany za partnera w negocjacjach dyplomatycznych, są równie niebezpieczne jak naiwność Zachodu u progu II wojny światowej - powiedział na kończącym się dziś w Łomży wiosennym zgromadzeniu plenarnym Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE) ks. prof. Tomáš Halík. Wskazał, że „miłość nieprzyjaciół w przypadku agresora - jak czytamy w encyklice «Fratelli tutti» - oznacza uniemożliwienie mu czynienia zła, czyli wytrącenie mu broni z ręki, powstrzymanie go. Obawiam się, że jest to jedyna realistyczna droga do pokoju na Ukrainie”, stwierdził przewodniczący Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej.

W swoim wystąpieniu ks. Halík zauważył, że na europejskim kontynentalnym zgromadzeniu synodalnym w Pradze w lutym 2023 roku stało się oczywiste, że Kościoły w niektórych krajach postkomunistycznych nie przyjęły jeszcze wystarczająco Vaticanum II. Wyjaśnił, że gdy odbywał się Sobór Watykański II, katolicy w tych krajach z powodu ideologicznej cenzury nie mieli lub mieli minimalny dostęp do literatury teologicznej, która uformowała intelektualne zaplecze soboru. A bez znajomości tego intelektualnego kontekstu niemożliwe było zrozumienie właściwego znaczenia soboru. Dlatego posoborowa odnowa Kościoła w tych krajach była przeważnie bardzo powierzchowna, ograniczając się praktycznie do liturgii, podczas gdy dalszych zmian wymagała mentalność.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję