Obserwując niedzielne Msze św. w wielu kościołach, a także wokół nich (wiele osób przychodzi na coś w rodzaju pikniku pod chmurką) można dojść do smutnego wniosku, że polscy katolicy to ludzie zmęczeni i obojętni. Ziewają, spoglądają na zegarki, podpierają kościelne mury. Pół biedy, kiedy jest okazja i można trochę postać na świeżym powietrzu, bądź usiąść na przykościelnych ławkach. Mszę św. można także „odbębnić” w wersji „in drive” - coś na amerykańską modłę „kina w samochodzie”. Zdziwienie? Bardzo wielu katolików niedzielną Mszę św. spędza usadowiona wygodnie w swoich samochodach, którymi podjeżdżają pod kościoły...

Jesteśmy wśród aniołów

Pewien wybitny teolog tłumaczył kiedyś wzruszająco, że „w czasie Mszy św. Chrystus zstępuje na ołtarz w asyście chórów anielskich, a niewidzialna przestrzeń wokół ołtarza zapełnia się obecnością chórów anielskich - aniołów i archaniołów”. Zatem możemy powiedzieć, że Przeistoczenie przenosi nas do Nieba... Ołtarz - stół ofiarny jest centrum Eucharystii, na którym dokonuje się „Tajemnica Miłości”. Szacunek do tego miejsca widać szczególnie w kościołach cenobitów i medykantów, którzy - jak to ujął kiedyś pewien benedyktyński mnich - zbliżając się do ołtarza korzą się pochylając swoje ciało przed ogromem Tajemnicy. Z kolei św. Jan Chryzostom rzekł kiedyś: „Gdy widzisz Pana ofiarowanego na ołtarzu i kapłana pochylonego nad ofiarą czy sądzisz że jesteś jeszcze z ludźmi i na ziemi pozostajesz? Czy nie wierzysz, że dostałeś się do Nieba?”. Kiedy pewnego razu bł. Henryk Suzo, średniowieczny niemiecki dominikanin odprawiał Mszę św., wówczas aniołowie w widzialnej postaci zgromadzili się wokół ołtarza, a niektórzy podeszli bliżej do niego w porywie miłości. Uświadamiał ludziom, że podczas sprawowania Eucharystii... każdy modli się pośród tysięcy aniołów. Suzo, mistyk, „zakręcony” dziwak i asceta, który sypiał na zimnej podłodze i nosił włosienicę, śpiewając w czasie Mszy św. słowa: „W górę serca”, doznał niezwykłej wizji - jak później napisze: „Widziałem dokoła mnie wszystkie stworzenia, którymi wypełnione jest Niebo i ziemia. (...) ”.

Tak czyńcie na moją pamiątkę

Chrystus podczas Ostatniej Wieczerzy (prawdopodobnie odbytej w domu św. Marka Ewangelisty) polecił swoim uczniom „tak czynić” na swoją pamiątkę. Jak zatem wyglądała „pierwsza msza”. Apostołowie spotykali się „na łamaniu chleba”, modlili słowami psalmów oraz modlitwą Ojcze nasz. Liturgia słowa w pierwotnym Kościele pokrywała się początkowo ze zwyczajami żydowskimi. Czytano urywki ze Starego Testamentu oraz Ewangelii i przeplatano je śpiewem, ważną częścią było również zbieranie darów dla potrzebujących i ubogich członków wspólnoty. Powstałe dwadzieścia lat po śmierci Chrystusa (najstarsze fragmenty) „Nauczanie Pana do narodów przekazane przez dwunastu apostołów”, czyli Didache, zawierało wzmianki o pierwotnej Eucharystii jeszcze z żydowskimi modlitwami. W 90 roku Pasterz Hermasa napisany w Rzymie w języku greckim, przez brata biskupa rzymskiego, wspomina o celebracji Eucharystii w niedzielę. Św. Cyprian z III wieku pisał, że „Eucharystię celebrowano rankiem, a rozpoczynała się ona od modlitw i czytań po czym następowało przyniesienie darów przez diakonów”. Po prefacji następowało przeistoczenie, w czasie którego wierni zwracali się w kierunku wschodnim. Po przeistoczeniu następowało milczenie, a po nim Komunia. W czasie tych wczesnych nabożeństw eucharystycznych dominowały postawy stojące (klęczenie - jako recepcja postawy hołdu lennego pojawia się dopiero w średniowieczu) i pocałunek pokoju. Prezbiterzy (starsi) w czasie Mszy noszą stroje liturgiczne powstałe pod wpływem zwyczajów rzymskich - tunika rzymska z przepaską, ornat (był po prostu togą rzymską), humerał (chusta zawiązywana pod szyją).

Ostatnia Msza bp. Soleckiego

Kiedy opadającemu z sił biskupowi przemyskiemu Łukaszowi Soleckiemu lekarze radzili pozostanie w domu, zapragnął aby w pokoju, w którym umierał odprawiano
Mszę św. Krótko przed śmiercią, 22 lutego 1900 r., w pokoju biskupa odprawiono ostatnią Mszę św., podczas której bp Solecki wobec członków kapituły przemyskiej i swojego sufragana złożył uroczyste wyznanie wiary. Dla niejednego współczesnego człowieka udział we Mszy św. jest dzisiaj niestety przykrym...obowiązkiem. Eucharystia znaczy dziękczynienie. Wielokrotnie podczas Mszy św. zwracamy się do Boga ze słowami dziękczynienia. Ktoś kiedyś powiedział, że Bogu możemy nieustannie dziękować za wszystko. Mówi się także, że kto komuś za coś dziękuje, to o nim pamięta...