Organizatorami konferencji była Katedra historii Kościoła Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego i parafia pw. św. Mikołaja w Wolinie. Sala konferencyjna Wolińskiego Urzędu Miejskiego zgromadziła naukowców specjalizujących się w tematyce kościelnej Pomorza Zachodniego. Obecni byli członkowie Wolińskiej Kapituły Kolegiackiej. W konferencji uczestniczył też metropolita szczecińsko-kamieński abp Andrzej Dzięga i burmistrz Wolina Eugeniusz Jasiewicz.

Konferencja podzielona była na dwie części, w każdej wygłoszono po trzy referaty. W pierwszej części zatytułowanej „Czasy Ottonowe” wystąpili: ks. prof. zw. dr hab. Zdzisław Lec – „Historiografia poświęcona św. Ottonowi znakiem jego kultu”; ks. dr Robert Masalski – „Metody misyjne bp. Bernarda Hiszpana i św. Ottona z Bambergu. Analiza porównawcza”; ks. mgr Marek Cześnin – „Budownictwo sakralne w czasach bp. Ottona z Bambergu”.

W drugiej części konferencji pod nazwą „Ku współczesności” referaty wygłosili: ks. dr hab. prof. US Grzegorz Wejman – „Kościelne dzieje Pomorza Zachodniego i Środkowego Nadodrza od czasów św. Ottona do końca II wojny światowej”; ks. mgr Mariusz Kołodziej – „Administracja apostolska w Gorzowie Wlkp. Demografia”; ks. dr hab. Dariusz Śmierzchalski-Wachocz – „Duchowieństwo na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej w gorzowskiej administracji apostolskiej. Przekrój socjologiczno-charakterologiczny”.

Ks. prof. Z. Lec przedstawił osiągnięcia historyków zajmujących się postacią św. Ottona i kultem, jaki otacza Apostoła Pomorza. Następnie przedstawił osiągnięcia dziesięciu najbardziej reprezentatywnych historiografów św. Ottona. Ks. dr R. Masalski omówił zasady skutecznej chrystianizacji Słowian w średniowiecznej Europie, przyczyny niepowodzenia misji bp. Bernarda i sukcesu jego następcy. Ks. mgr M. Cześnin w swojej prezentacji multimedialnej przedstawił technologie stosowane w budownictwie sakralnym wczesnego średniowiecza na Pomorzu Zachodnim, pokazał zachowane najstarsze obiekty tego terenu.

Ks. prof. G. Wejman scharakteryzował dwie średniowieczne diecezje katolickie, kamieńską i lubuską. Ta pierwsza istniejąca od 1140 do 1545 r. była bardzo dobrze zorganizowana, bogato uposażona, z rozwiniętymi instytucjami. Uległa jednak, podobnie jak sąsiednia, całkowitej destrukcji w wyniku wprowadzenia reformacji. Dalej przedstawił Kościół katolicki funkcjonujący w warunkach diaspory do 1945 r. Ks. mgr M. Kołodziej omówił zmiany demograficzne wynikłe z przesunięcia granicy Polski na zachód nad Odrę i Nysę. Nastąpiło wówczas systematyczne wysiedlanie ludności niemieckiej, zjawisko pustki ludnościowej i zasiedlanie nabytego terytorium ludnością polską (przybyłą z utraconych ziem wschodnich i z Polski Centralnej), a także ludnością innych narodów – Żydów, Ukraińców. Te zmiany ludnościowe diametralnie zmieniły strukturę wyznaniową tego terenu. Katolicyzm zdecydowanie zdominował inne wyznania. Kościół odegrał zdecydowanie pozytywną rolę w procesie scalania różnorodnej społeczności, łagodził konflikty i ostre antagonizmy. Ks. dr hab. D. Śmierzchalski-Wachocz podzielił się wynikami swoich 18-letnich badań, w których na podstawie dokumentacji państwowej nakreślił obraz duchowieństwa gorzowskiej administracji apostolskiej.

Po konferencji duchowieństwo z abp. A. Dzięgą przeszło w procesji z kościoła św. Stanisława Biskupa i Męczennika do kolegiaty pw. św. Mikołaja. Po drodze zatrzymano się w miejscu, w którym zbudowana była katedra pw. św. Wojciecha (potem św. Jerzego), zniszczona w 1945 r. i rozebrana z nakazu komunistycznej władzy. Katedrą była w latach 1140-1188. Odmówiono Koronkę do Miłosierdzia Bożego, a Ksiądz Arcybiskup przedstawił sylwetkę i zasługi Apostoła Pomorza dla chrystianizacji Pomorza Zachodniego.

W kolegiacie św. bp. Mikołaja celebrowana była Msza św. pod przewodnictwem Księdza Arcybiskupa. Arcypasterz w wygłoszonym słowie nawiązał do znaczenia misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu z inspiracji Bolesława Krzywoustego w latach 1124-1128. Pobłogosławił także nowo ufundowaną chrzcielnicę wykonaną z piaskowca.

Omawiane wydarzenia w Wolinie wpisują się w program przygotowań do obchodów wielkiego jubileuszu 900-lecia pierwszej misji chrystianizacyjnej Ottona z Bambergu. Od tej doniosłej rocznicy dzieli nas już tylko dziewięć lat!