Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Z dziejów Sosnowca

Niedziela sosnowiecka 2/2018, str. IV

[ TEMATY ]

publikacja

górnictwo

Piotr Lorenc

Po KWK „Sosnowiec” pozostał tylko szyb „Anna”, zaadaptowany na potrzeby centrum wspinaczkowego

Po KWK „Sosnowiec” pozostał tylko szyb „Anna”, zaadaptowany na potrzeby centrum wspinaczkowego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wydana pod koniec ubiegłego roku publikacja Stefana Wacława Bieleckiego pt. „Kopalnia Sosnowiec. Dzieje zakładu górniczego (1876-1997) oraz Sielca, dzielnicy miasta Sosnowca” doskonale ukazuje, jak na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat zmienił się obraz stolicy Zagłębia.

Trzeba zaznaczyć, że rozwój przemysłu w XIX wieku był głównym czynnikiem miastotwórczym, który utworzył region współcześnie zwany Zagłębiem Dąbrowskim. Motorem rozbudowy miast i wsi był węgiel kamienny. Kopalnie zakładane w owych latach zmieniały stopniowo strukturę gospodarczą i wpływały na losy regionu przez blisko 200 lat, a bogatym zasobom węgla region zawdzięcza rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny. Publikacja Stefana Bieleckiego jest co prawda poświęcona jednej z najstarszych kopalń w Zagłębiu, funkcjonującej 121 lat, najpierw pod nazwą „Fanny”, później „Hrabia Renard”, wreszcie – aż do likwidacji w 1997 r. – „Sosnowiec”, ale ukazuje też przemiany w mieście. Dodajmy, że autor był wieloletnim pracownikiem zakładu górniczego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Życie nie lubi próżni. Aktualnie na terenach pokopalnianych znajdują się nowoczesne zakłady przemysłowe, centrum wspinaczkowe, centrum nurkowe, klub fitnes i park trampolin, a nieopodal powstało osiedle mieszkaniowe. Po zakładzie pozostała tylko wieża szybu „Anna”, która z jednej strony nawiązuje do przeszłości, a z drugiej jest trasą wspinaczkową. Przeobrażeniu podległa także kopalniana elektrownia, która jest przebudowywana na nowoczesny hotel. Choć w ostatnim czasie prace budowlane ustały. Co ciekawe kopalnia do początku lat 70. XX wieku prowadziła jeszcze gospodarstwo rolne!

Początki państwowej kopalni „Sosnowiec” to inicjatywa prywatna spadkobierców hrabiego Jana Renarda – Gwarectwa Hr. Renarda. Pierwszy był szyb „Wilhelmina”, który pod zmienioną nazwą „Ludwik” istniał do 1975 r. Dał on początek kopalni „Ludwik”, która na pewien okres stała się głównym zakładem renardlowskim. Oprócz „Wilhelminy” kopalnia posiadała wybudowany w latach 80. XIX wieku szyb „Matylda” oraz szyb wentylacyjny. W 1906 r. zakład włączono do kopalni „Fanny”. Kopalnia „Fanny” powstała w majątku sielecko-modrzejowskim w latach 70. XIX wieku. Główne szyby wydobywcze „Renard” i „Eulenburg” – po II wojnie światowej „Sosnowiec” i „Eugeniusz” – wybudowano w latach 1881-83. W 1893 r. uruchomiono przy kopalni elektrownię. Na początku XX wieku do użytku oddany został szyb „Joanna”.

Reklama

Co ciekawe władze Gwarectwa Hr. Renarda zapewniały pracownikom dość dobre warunki socjalne. Wybudowano 114 domów, w których 1231 mieszkań przeznaczono dla robotników, a także łaźnię przy kopalni, otwarto szkołę początkową i szkołę gospodarstwa domowego dla dziewcząt, ochronkę dla dzieci w wieku przedszkolnym, szpital i ambulatoria. Po II wojnie światowej kopalnia przeszła pod Tymczasowy Zarząd Państwowy Zakładów Górniczych w Zagłębiu Dąbrowskim, a od marca 1945 r. należała do Dąbrowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. W maju 1946 r. zakład zmienił nazwę na KWK „Sosnowiec”.

Już od stycznia 1945 r., w bardzo trudnych warunkach, podjęto produkcję. W ciągu 1945 r. wydobyto 420 tys. ton węgla. W kolejnych latach wydobycie wzrastało, w 1949 r. doszło do 1308 tys. ton. Do połowy lat 50. XX wieku kopalnię cechował bardzo niski stopień mechanizacji robót górniczych. Sytuacja zaczęła poprawiać się w latach 1956-60, kiedy podjęto realizację programu modernizacji kopalni. Od 1960 r. prowadzono roboty związane z budową poziomu 450 – wydrążono szyb wentylacyjny „Stanisław”, pogłębiono i przebudowano szyb „Anna”. W 1970 r. oddano do użytku nowy szyb wydobywczy „Szczepan”. Równocześnie podjęto inwestycje na powierzchni – powstał zespół obiektów z łaźnią, lampiarnią, markownią i pomieszczeniami biurowymi oraz nowy zakład przetwórczy. W latach 70. XX wieku pojawiły się obudowy zmechanizowane, postępowała także automatyzacja prac wydobywczych. W efekcie podejmowanych działań wskaźnik mechanizacji urabiania pokładów węglowych należał do największych w kraju.

Największy poziom wydobycia w swych dziejach kopalnia „Sosnowiec” uzyskała w 1973 r. – 2637 tys. ton przy zatrudnieniu ok. 4300 osób, w tym 2800 na dole. W 1975 r. zasypano dwa najstarsze szyby „Ludwik” i „Eugeniusz”. Zlikwidowano również budynki maszyn wyciągowych oraz kotłownię. Od połowy lat 70. XX wieku wydobycie stopniowo spadało, głównie z powodu wyczerpywania się najzasobniejszych pokładów węgla. Malejące i nieopłacalne wydobycie przy niekorzystnych warunkach górniczo-geologicznych spowodowało postawienie kopalni w stan likwidacji. Zakończenie eksploatacji nastąpiło 31 grudnia 1995 r. Staraniem związków zawodowych i dyrekcji zakładu okres eksploatacji przedłużono do końca 1997 r.

2018-01-11 07:13

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Lekcja św. Barbary

Duszpasterze razem z górnikami

– Św. Barbara uczy nas odpowiedzialnego, adwentowego czuwania, jest inspiracją do życia Eucharystią na co dzień – mówił bp Piotr Greger w Brzeszczach w liturgiczne wspomnienie patronki górników

Czwartego grudnia biskup pomocniczy naszej diecezji celebrował Eucharystię w dwóch „górniczych” parafiach: w kościele Matki Bożej Bolesnej w Jawiszowicach – os. Brzeszcze i pw. św. Urbana w Brzeszczach. W okolicznościowych kazaniach, nawiązując do modlitwy kolekty ku czci świętej męczennicy, poruszył eucharystyczne wątki. Słowom kaznodziei towarzyszył tekst modlitwy wyświetlany dla wiernych na kościelnych ekranach: „Wszechmogący Boże, św. Barbara, męczennica, dochowała wierności Tobie aż do śmierci, przez jej wstawiennictwo broń nas od wszelkich niebezpieczeństw i w godzinie śmierci umocnij nas sakramentem Ciała i Krwi Twojego Syna”.

CZYTAJ DALEJ

W świetle Eucharystii, w ciszy konfesjonału - paulini i Jasna Góra

2024-03-28 10:33

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Karol Porwich/Niedziela

Patriarcha Zakonu Paulinów św. Paweł z Teb przez wielu skazany na śmierć głodową na pustyni, doświadczył Bożej troski i był z Bożej Opatrzności karmiony chlebem. Dziś prawie pół tysiąca paulinów każdego dnia Chlebem Eucharystycznym karmi ludzi na 4 kontynentach. W sercu Zakonu na Jasnej Górze żyje ponad 70 kapłanów. Misję tego miejsca i posługujących tu paulinów, wciąż określają słowa św. Jana Pawła II, że „Jasna Góra to konfesjonał i ołtarz narodu”. Sprawowanie Eucharystii jako centrum życia całej wspólnoty i pracy apostolskiej paulinów wpisane jest w ich zakonne konstytucje.

Na Mszę św…po cud

CZYTAJ DALEJ

Zatęsknij za Eucharystią

2024-03-28 23:37

Marzena Cyfert

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Tęsknimy za różnymi rzeczami (…) Czy kiedyś jednak tęskniłem za przyjęciem Komunii świętej? To jest chleb pielgrzymów przez świat do królestwa nie z tego świata – mówił bp Maciej Małyga w katedrze wrocławskiej.

Ksiądz biskup przewodniczył Mszy Wieczerzy Pańskiej. Eucharystię koncelebrowali abp Józef Kupny, bp Jacek Kiciński oraz kapłani z diecezji.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję