Reklama

Pod znakiem zielonego krzyża

Kolor zielony jest kolorem nadziei. Niemal idealnie pasuje do idei niesienia pomocy potrzebującym. W takim właśnie kolorze na czarnych płaszczach umieszczone są krzyże Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy.

Niedziela Plus 1/2022, str. II

Archiwum Zakonu św. Łazarza

Jedna z akcji lazaryckich w Przemyślu

Jedna z akcji lazaryckich w Przemyślu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dziś często nie wystarcza już jednorazowa akcja charytatywna. Poszukiwane jest połączenie działalności z rozwojem duchowym. W Polsce w sferę działalności charytatywnej wkroczyli kilka lat temu lazaryci. To jedna z najstarszych chrześcijańskich instytucji szpitalnych, w której skład wchodzą – będący świeckimi członkami, żyjący zgodnie z zasadami wiary i miłosierdzia wobec innych – kawalerowie, damy oraz duchowni przeorzy i kapelani.

Zakon został założony w Ziemi Świętej w 1098 r. podczas I wyprawy krzyżowej. Przez pierwsze lata był częścią zakonu joannitów; odłączył się w 1120 r., gdy Boyand Roger, dotychczasowy rektor szpitala joannitów, zachorował na trąd. Został wówczas mianowany mistrzem Zakonu św. Łazarza. Następny wielki mistrz – bł. Raymond du Puy przyjął zielony krzyż jako znak i godło lazarytów. Krzyż ten stał się symbolem ich posłannictwa, poświęcenia dla Chrystusa, a zieleń – tradycyjnym kolorem ich posługi szpitalnej. Tak jest do dzisiaj.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zakon swoją nazwę wziął od biblijnego Łazarza i to jemu dedykował większość swoich szpitali i kościołów. Początkowo był zakonem szpitalnym, gdy jednak potrzebna okazała się obrona szpitali przed niewiernymi i rabusiami, utworzono ochronę złożoną z trędowatych rycerzy-pacjentów; później tworzyli ją też zdrowi rycerze. Lazaryci byli jedyną organizacją w średniowieczu, która zajmowała się trędowatymi. Od ich nazwy wzięło się późniejsze określenie pierwszych szpitali: lazaret i lazarium. Gdy w Europie szerzyły się trąd i inne zaraźliwe choroby, działalność zakonnych lazaretów okazała się niezbędna. Dzięki nim trąd zaczął zanikać, a zakon w efekcie przekształcił się w organizację bardziej rycerską, choć posługa chorym i utrzymywanie szpitali nadal były jego istotnymi zajęciami. W Polsce w XIV wieku lazaryci zarządzali lazaretami we wszystkich większych miastach. W czasach reformacji wielu lazarytów przeszło na protestantyzm. W Niemczech, Czechach i w naszym kraju zakon praktycznie przestał istnieć. Oficjalna jurysdykcja Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza została przywrócona w Polsce w 1934 r., a w czasie II wojny światowej rycerze zakonu pełnili szpitalną służbę w wielu miejscach, niosąc pomoc ofiarom bombardowań i bitew. Po wojnie dużo polskich uchodźców wstępowało do zakonu na emigracji. Odrodzenie lazarytów w Polsce miało miejsce w 2012 r.

Reklama

Trzy filary lazarytów...

...to: duchowość, charytatywność i tradycja. – Wszystkim związanym z zakonem stawia się określone wymagania: zgodność życia z Dekalogiem oraz ewangelicznymi błogosławieństwami. Pielęgnowanie życia duchowego odbywa się przede wszystkim na zasadach autoformacji – mówi wielki przeor Krzysztof Polasik-Lipiński, stojący na czele Wielkiego Przeoratu Polski. Działalność charytatywna od utworzenia pierwszych lazaretów do obecnych hospicjów i domów opieki przebyła długą drogę. Zmieniły się warunki życia i sposoby pomagania, ale niezmienna pozostała opieka nad potrzebującym wsparcia człowiekiem. Dlatego członkowie dzisiejszych zakonów rycerskich nie ruszają już do bitwy, ale koncentrują się na pracy charytatywnej. Ich działania mają obecnie charakter zorganizowany i zbiorowy, pracują też indywidualnie na rzecz potrzebujących. – Posługa chorym i ubogim, pomoc w czasie klęsk i wojen zawsze stały na pierwszym miejscu wśród obowiązków i zadań rycerzy św. Łazarza. To się nie zmieniło – dodaje wielki przeor.

– Tradycja w zakonie jest starannie kultywowana, a na znaczenie tego wymiaru wskazuje zawołanie zakonne: Atavis et armis – opowiada baliw – Jan Szmyd. Tłumaczy się je jako: Poprzez przykład naszych przodków i tradycję oręża. Tradycja to znaki i symbole – zielony krzyż ośmiorożny z lewej strony płaszcza rycerskiego, klapy marynarki czy żakietu. To symbol członków i sympatyków zakonu, którzy niosą pomoc w hospicjach, to znak na ratowniczych uniformach młodych wolontariuszy, którzy pełnią służbę na pielgrzymich szlakach i w miejscach zgromadzeń.

Reklama

W XXI wieku

Dzisiaj polscy lazaryci skupieni są w Wielkim Przeoracie Polski OSLJ, w skład którego wchodzą komandorie: Podkarpacka, Kujawsko-Pomorska, Mazowiecka (w organizacji) oraz Chorągiew Zamojska. Na czele zakonu stoi natomiast wielki mistrz Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy hrabia Jan Dobrzenský z Dobrzenicz. W Polsce obecnie jest ponad czterdziestu członków zakonu, mających prawo do noszenia płaszcza i insygniów zakonnych; funkcjonują dwa stowarzyszenia lazaryckie: Rycerski i Szpitalny Zakon św. Łazarza z Jerozolimy – Stowarzyszenie Katolickie w Bydgoszczy oraz Rycerskie i Szpitalne Bractwo św. Łazarza z Jerozolimy – Stowarzyszenie Katolickie w Przemyślu, które skupiają się na prowadzeniu dwóch obecnie największych dzieł lazarytów w naszym kraju. W marcu 2021 r. powstała Fundacja Rycerski i Szpitalny Zakon św. Łazarza w Polsce, która swoim zasięgiem działania obejmuje cały nasz kraj. Członków zakonu oraz wszystkie organizacje nazywa się lazarytami.

W Bydgoszczy stowarzyszenie prowadzi Centrum Opieki Perinatalnej św. Łazarza. – Nasza misja to zapewnienie pomocy każdej mamie noszącej w sobie zagrożone życie, dziecko z poważną wadą letalną, i całej jej rodzinie – mówi członek zarządu stowarzyszenia Andrzej Mamys. – Specjalistyczny Zespół Opieki Perinatalnej, w skład którego wchodzą: lekarze, psychologowie, terapeuci, położne, powstał po to, aby w tej trudnej sytuacji rodzina nie była sama i mogła liczyć na wszelką pomoc. Oczywiście, lazaryci zarówno organizują akcje na rzecz centrum, jak i włączają się w inicjatywy innych organizacji dla potrzebujących. Symbolem tego jest wydawany przez lazarytów kalendarz – dochód z jego sprzedaży wspiera działalność centrum.

W Przemyślu, w zabytkowym budynku dawnych koszar wojskowych, a potem szpitala wojskowego, tworzone jest Centrum Hospicyjno-Opiekuńcze im. św. Łazarza z Jerozolimy BETANIA. – Na 2 tys. m2 powstaje miejsce, gdzie z jednej strony chory będzie otoczony profesjonalną opieką lekarską, a z drugiej – BETANIA nawiązuje do przygotowywania się do przejścia człowieka do drugiego życia – opowiada ks. Józef Bar, prezes przemyskiego stowarzyszenia lazarytów. W centrum będzie funkcjonowało hospicjum dla dzieci i dorosłych, będzie też realizowane wiele inicjatyw, które mają pomagać choremu. Tu będziemy się troszczyć zarówno o nienarodzonego, a już bardzo chorego człowieka, jak i o starszego chorego, któremu na Zachodzie zamiast opieki oferuje się eutanazję. – BETANIA ma być miejscem, gdzie pomoc uzyska nie tylko chory, ale także opiekująca się nim rodzina, która często nie radzi sobie z opieką, bo jest to ponad jej siły. Zapewnimy takiej rodzinie wsparcie psychologiczne, niezwykle potrzebne na równi ze wsparciem medycznym dla chorego – podkreśla ks. Bar. W Przemyślu od kilku lat są organizowane na rzecz BETANII m.in. „Przemyskie Pola Nadziei”, bieg uliczny „Przemyska Piątka dla Hospicjum” i kwesty na terenie całej archidiecezji. Realizowane są też różne projekty i programy. – Potrzeby związane z dostosowaniem budynku i wyposażeniem są ogromne, dlatego potrzeba tutaj wielkiego wsparcia ludzi dobrej woli, których na szczęście nie brakuje i którym już teraz dziękujemy – mówi ks. Bar.

Reklama

Oczywiście, lazaryci to nie tylko te dwa dzieła. To także niezwykle owocna współpraca z Caritas i Fundacją Polski Korpus Pokoju oraz organizacjami pozarządowymi z terenów, gdzie mieszkają i działają lazaryci. Pracują oni w Krośnie na rzecz Centrum Medyczno-Charytatywnego Caritas, w Zamościu aktywnie działają lekarze lazaryci, a w Rzeszowie funkcjonuje grupa lazarycka, która ma już za sobą m.in. wielkanocny konkurs plastyczny, pomoc dla Drohobycza na Ukrainie, współpracuje również z jednym z domów pomocy społecznej w Tarnobrzegu i Komendą Wojewódzką Ochotniczych Hufców Pracy. Tam, gdzie pojawiają się lazaryci, tam też odnajduje się całe grono ich sympatyków i wolontariuszy.

Pola do działalności lazaryci mają w Polsce mnóstwo. Do realizacji inicjatyw potrzebne są pomysły, zapał i chęć działania, a tego współczesnym „rycerzom spod znaku zielonego krzyża” nie brakuje.

2021-12-28 11:16

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie został wyprodukowany

2024-03-28 22:00

[ TEMATY ]

całun turyński

Adobe.Stock

Całun Turyński

Całun Turyński

W Turynie we Włoszech zachowało się prześcieradło, w które według tradycji owinięto ciało zmarłego Jezusa - Święty Całun. W ostatnich latach tkanina ta została poddana licznym, nowym badaniom naukowym. Rozmawialiśmy o tym z prof. Emanuelą Marinelli, autorką wielu książek na temat Całunu - niedawno we Włoszech ukazała się publikacja „Via Sindonis” (Wydawnictwo Ares), napisana wspólnie z teologiem ks. Domenico Repice.

- Czy może pani profesor wyjaśnić tytuł swojej nowej książki „Via Sindonis”?

CZYTAJ DALEJ

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę, silny moralny kręgosłup i niezależność myśli

2024-03-24 08:43

[ TEMATY ]

Ulmowie

Zbiory krewnych rodziny Ulmów

Wiktoria i Józef Ulmowie

Wiktoria i Józef Ulmowie

Bratanek błogosławionego Józefa Ulmy, Jerzy Ulma, opisał swojego wujka jako mężczyznę głębokiej wiary, którego cechował mocny kręgosłup moralny i niezależność myśli. O ciotce, Wiktorii Ulmie powiedział, że była kobietą niezwykle energiczną i pełną pasji.

W niedzielę przypada 80. rocznica śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Zostali oni zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 r. za ratowanie Żydów, których Niemcy zabili jako pierwszych.

CZYTAJ DALEJ

Fenomen kalwarii – przegląd polskich Golgot

2024-03-29 13:00

[ TEMATY ]

kalwaria

Wojciech Dudkiewicz

Kalwaria Pacławska. Tu ładuje się akumulatory

Kalwaria Pacławska. Tu ładuje się akumulatory

- Jeśli widzimy jakiś spadek wiernych w kościołach, to przy kalwariach go nie ma - o fenomenie polskich kalwarii, mówi KAI gwardian, o. Jonasz Pyka. Dzięki takim miejscom, ludzie, którzy nie mogą nawiedzić Ziemi Świętej, korzystają z łaski duchowego uczestnictwa w Męce Jezusa Chrystusa i przeżywania w ten sposób tajemnicy odkupienia rodzaju ludzkiego. - To złota nić, która łączy wszystkie kalwarie w Polsce - podkreśla profesor Wydziału Teologicznego UMK w Toruniu, o. Mieczysław Celestyn Paczkowski. Wielki Piątek, to drugi dzień Triduum Paschalnego, podczas którego w Kościele katolickim odprawiana jest liturgia Męki Pańskiej, upamiętniająca cierpienia i śmierć Chrystusa na krzyżu. Jest to jedyny dzień w roku, w którym nie jest sprawowana Eucharystia.

Kalwaria - Golgota

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję