Reklama

Niedziela Przemyska

W szkatule pamięci

Muzeum Archidiecezjalne w Przemyślu, które mieści się w budynku naprzeciw bazyliki archikatedralnej, obchodzi 120. rocznicę powstania.

Niedziela przemyska 34/2022, str. IV

[ TEMATY ]

Muzeum Archidiecezjalne w Przemyślu

Ks. Maciej Flader

Obraz Matki Bożej w typie Hodegetrii małopolskiej z 1460 r.

Obraz Matki Bożej w typie Hodegetrii małopolskiej z 1460 r.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miejsce to gromadzi w sobie pamięć minionych wieków, kulturę wcześniejszych pokoleń i owoc wiary tych, którzy byli przed nami. Twórcą i założycielem Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu jest św. Józef Sebastian Pelczar. – Na zakończenie synodu diecezjalnego w 1902 r. postanowiono o utworzeniu muzeum diecezjalnego, którego głównym celem była pomoc w kształceniu kleryków w rozmiłowaniu do sztuk pięknych przez obcowanie ze świadectwami wiary i kultury minionych pokoleń – mówi ks. Marek Wojnarowski, dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu. – Przyszli księża mieli wyrabiać sobie zmysł estetyczny i uczyć się, że sztuka ma wartość i jest potrzebna do wykształcenia ogólnego, a także do tego, by upiększać wnętrze kościołów.

Gromadzenie zbiorów

Tuż po powstaniu muzeum rozpoczęto gromadzenie kolekcji. Pierwszym miejscem, w którym podjęto się tego zadania, było seminarium duchowne, a pierwszym dyrektorem został ówczesny rektor seminarium ks. Teofil Łękawski. On w murach seminaryjnych rozpoczął gromadzenie eksponatów. Niedługo potem znaleziono siedzibę, która bardziej odpowiadała potrzebom kolekcji dzieł sztuki. Było to zaplecze kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa, który wówczas został świeżo wyremontowany. Na zakończenie kolejnego synodu w 1908 r., w obecności licznie zgromadzonego duchowieństwa otworzono muzeum dla szerszej publiczności. – Z parafii całej ówczesnej diecezji do Przemyśla wozami zwożono dzieła sztuki. W pierwszych latach funkcjonowania muzeum eksponatami, które do tej kolekcji trafiły, były przede wszystkim zabytki sztuki średniowiecznej: rzeźby, przykłady malarstwa i tkaniny liturgiczne, które do dzisiaj znajdują się w naszym muzeum. To był pierwszy człon i trzon tej kolekcji – mówi ks. Wojnarowski. Wówczas w diecezji budowano wiele neogotyckich świątyń. W związku z tym rozbierano dawne drewniane kościoły, a elementy ich wyposażenia trafiały do muzeum.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Na ścieżkach sztuki

Nowa siedziba muzeum znajduje się na pl. Katedralnym na wprost głównego wejścia do katedry przemyskiej, w dawnej szkole katedralnej. – Wprowadziliśmy się tutaj dokładnie w setną rocznicę otwarcia ekspozycji przy kościele Serca Jezusowego, czyli w 2008 r. – wyjaśnia dyrektor. – W tej chwili do dyspozycji zwiedzających jest szesnaście sal wystawienniczych, w których prezentujemy nie tylko sztukę religijną czy sakralną. Są też sale, w których można zobaczyć sztukę świecką, a także bardziej współczesne rzeczy związane choćby z osobą św. Jana Pawła II. Najogólniej mówiąc, zwiedzanie rozpoczynamy od zapoznania się z osobą założyciela w sali, która jest jemu poświęcona, następnie zwiedzamy najstarsze zabytki w kolekcji, czyli sztukę XV i XVI wieku. Kolejna sala prezentuje dawne wnętrze kościelne i sprzęty liturgiczne; nie wszystkie z nich są dziś używane w kościołach. Z tej sali możemy przejść do kolejnej, w której jest eksponowane malarstwo religijne. Możemy tu zobaczyć najstarszy obraz w naszej kolekcji: Madonnę z dzieciątkiem w typie Hodegetrii małopolskiej z 1460 r. Nie zabrakło także sali, która prezentuje sztukę cerkiewną, głównie ikony od XVI do XX wieku. Jest też małe pomieszczenie poświęcone dewocjonaliom, w którym zgromadzono różańce, krzyżyki, relikwiarze w formie zawieszek – kontynuuje dyrektor. – Kolejna część muzeum to tzw. Psałterzówka, budynek, który sąsiaduje ze szkołą katedralną, a w którym można podziwiać sztukę świecką. Mamy także salę poświęconą biskupom przemyskim, z ich portretami, ubiorami. W jeszcze innej jest prezentowany podróżny ołtarz bp. Aleksandra Antoniego Fredry, a w kolejnej eksponujemy relikty dworu Stanisława Orzechowskiego, kanonika przemyskiego, z zachowanymi na ścianach polichromiami. Mamy też salę z archeologią, w której można zobaczyć choćby tabliczki z pismem klinowym. To jedne z najstarszych zabytków zgromadzonych w naszym muzeum – kończy oprowadzanie ks. Marek Wojnarowski.

Reklama

W muzeum wiele miejsca poświęcono osobie św. Jana Pawła II. W jednej z sal przygotowano wystawę fotografii papieskich wykonanych przez krakowskiego fotografa Adama Bujaka, w drugiej zgromadzono pamiątki po pobytach Karola Wojtyły na Podkarpaciu, nie tylko jako papieża, ale także jako księdza, biskupa i kardynała. Trzecia mieści dary papieskie dla muzeum. Dzięki abp. Michalikowi zgromadziło się ich całkiem sporo.

W muzeum znajduje się także sala, która prezentuje wystawy czasowe. Zmieniają się one w ciągu roku. Nawiązują bądź do ważnych wydarzeń w życiu Kościoła, bądź są miejscem prezentacji sztuki artystów współczesnych i dawnych.

120. rocznica

Z okazji rocznicy powstania w muzeum jest przygotowywana szczególna wystawa okolicznościowa. – Zadecydowaliśmy, aby pokazać malarstwo polskie okresu Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, czyli czasu, kiedy powstało muzeum. To malarstwo znajduje się w naszej kolekcji, ale nie było okazji, aby je zaprezentować. Wystawie będzie towarzyszył wykład o tych dziełach i o ich twórcach – mówi dyrektor. I dodaje: – Jest planowana także wystawa plenerowa, która pojawi się na naszym ogrodzeniu od strony ul. Zamkowej. Będzie ona poświęcona ukraińskiemu malarzowi Ołeksemu Nowakowskiemu, jednemu z uczniów szkoły Jana Matejki, a postać artysty zaprezentuje jego wnuczka.

Główne obchody 120-lecia powstania muzeum odbędą się 31 sierpnia. Najpierw o godz. 15 będzie sprawowana Msza św. w bazylice archikatedralnej przy relikwiach założyciela muzeum św. Józefa Sebastiana Pelczara. Następnie, o godz. 16 zostaną przedstawione dwie prezentacje, które będą opowiadać o wspomnianych wystawach, i wernisaże obu tych wystaw.

2022-08-16 12:29

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Historia w sztuce zamknięta

Niedziela przemyska 38/2022, str. IV-V

[ TEMATY ]

Muzeum Archidiecezjalne w Przemyślu

Ks. Józef Trela

Zwykła i niezwykła s. Floriana z najbliższymi współpracownikami

Zwykła i niezwykła s. Floriana z najbliższymi współpracownikami

Archidiecezja przemyska świętowała 120-lecie istnienia Muzeum Archidiecezjalnego.

To najstarsze muzeum na Podkarpaciu, które zostało założone 22 sierpnia 1902 r. przez biskupa przemyskiego św. Józefa Sebastiana Pelczara.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek: chrześcijanin jest powołany do cierpliwości

2024-03-27 09:50

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/ALESSANDRO DI MEO

O znaczeniu cnoty cierpliwości dla życia chrześcijańskiego w kontekście Męki Pańskiej, której ujawnia się cierpliwość Chrystusa, będącej owocem większej miłości mówił dziś Ojciec Święty podczas audiencji ogólnej.

Papież przypomniał także, św. Paweł w „Hymnie do miłości” ściśle łączy miłość i cierpliwość, a według Biblii Bóg, w obliczu naszej niewierności, okazuje się „nieskory do gniewu” (por. Wj 34, 6; por. Lb 14, 18). Podkreślił, że cierpliwość pierwszą cechą każdej wielkiej miłości. Dlatego można powiedzieć, że nie ma lepszego świadectwa miłości Chrystusa niż spotkanie cierpliwego chrześcijanina. Potrzebujemy jej jako „niezbędnej witaminy”, aby przetrwać.

CZYTAJ DALEJ

Wielkopostna droga bezdomnych z okolic Watykanu

2024-03-27 17:23

[ TEMATY ]

Droga Krzyżowa

Adobe.Stock

Z misją zaniesienia nie tylko wsparcia materialnego, ale i Słowa Bożego wyszły do bezdomnych mieszkających w okolicach Placu św. Piotra siostry klaretynki. Z przesłaniem zapowiadającym radość Wielkanocy wyruszyły w miejsca, gdzie ludzie wielu narodowości żyją często na kartonach, pozbawieni jakiejkolwiek nadziei. Na progu Wielkiego Tygodnia misjonarki zorganizowały dla ubogich, bezdomnych i samotnych nabożeństwo pokutne, z możliwością przystąpienia do spowiedzi.

Nabożeństwo pokutne odbyło się pod Kolumnadą Berniniego, która dla wielu od lat stanowi jedyny dach nad głową.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję