Nietolerancja laktozy jest spowodowana stanem niedoboru aktywności laktazy (hipolaktazja) lub brakiem enzymu odpowiadającego za rozkładanie cukru mlecznego. Objawia się głównie dolegliwościami przewodu pokarmowego. Może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych.
Rozróżniamy hipolaktazję:
• pierwotną – aktywność laktazy ulega obniżeniu wraz z wiekiem;
• wrodzoną – całkowity lub prawie całkowity brak zdolności do syntezy enzymu laktazy, występuje bardzo rzadko;
• rozwojową – u wcześniaków urodzonych przed 34. tygodniem ciąży;
• wtórną – powstaje w przebiegu chorób, które uszkadzają błonę śluzową jelita cienkiego lub zmniejszają jego powierzchnię.
W zależności od odmiany należy zastosować ograniczenie laktozy lub jej całkowitą eliminację.
Jak stosować dietę?
Dieta bezlaktozowa jest często mylona z dietą bezmleczną (stosowaną przy alergii na białka mleka krowiego). Tutaj jednak mamy do czynienia z nietolerancją cukru mlecznego – laktozy i to ten składnik powinno się ograniczać lub eliminować w diecie. Jeśli mamy do czynienia z nietolerancją wtórną, zmniejszenie spożywania produktów zawierających laktozę występuje tylko do czasu regeneracji błony śluzowej jelita cienkiego. Przy nietolerancji wrodzonej zachodzi konieczność całkowitej eliminacji wszelkich źródeł laktozy do końca życia, natomiast przy tej pierwotnej najczęściej wystarcza ograniczenie produktów mlecznych oraz wielkości jednorazowych porcji do tolerowanej przez daną osobę.
Co jeść, a czego unikać?
Ilość laktozy, która nie wywołuje objawów u osób dorosłych, to mniej niż 5-10 g na jedną porcję pokarmu. Dla porównania: 100 ml mleka krowiego 3,2% zawiera 4,6 g laktozy. Wolno więc spożywać produkty mleczne, tylko te ze zmniejszoną zawartością laktozy: żółte sery, mleczne produkty fermentowane, np. kefiry, jogurty lub mleko bezlaktozowe.
Należy uważać na gotowe produkty i dania typu: sosy, zupy, naleśniki, purée ziemniaczane, pieczywo tostowe, bułeczki maślane, bułki do hamburgerów, przetworzone płatki zbożowe, margarynę, paszteciki, kiełbasy, serdelki, parówki, czekolada mleczna, krówki, cukierki toffi, gotowe ciastka, lody, kremy, batoniki, budynie, niektóre sztuczne słodziki.
Reklama
Ze względu na zmniejszenie ilości produktów mlecznych w diecie zaleca się suplementację witamin z grupy B, wapnia, cynku, potasu i magnezu najlepiej w postaci produktów niemlecznych, uzupełniających ich niedobory.
Pokarmy z laktozą są lepiej tolerowane, jeśli spożywa się je w postaci stałej lub zagęszczonej. Dostępne są również kapsułki z endogenną laktazą do zastosowania przed posiłkami zawierającymi laktozę.
