Reklama

Śladami „Króla Instrumentów” w diecezji Legnickiej (6)

Niedziela legnicka 35/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W XIV w. wieś Szczawienko jako Szczawno Dolne została wyodrębniona z terenu Szczawna nazywanego Szczawnem Górnym. W tym okresie wieś należała do rodziny von Czettritz i szybko się rozwijała dzięki dobremu położeniu komunikacyjnemu, na szlaku ze Świebodzic do Szczawna Górnego. Od 1509 r. właścicielami Szczawienka była rodzina Hochbergów z Książa. W 1931r. przyłączono je do Wałbrzycha.
Parafia z kościołem pw. św. Anny powstała jako parafia rzymsko-katolicka. W latach 1524-1653 kościół należał do protestantów, którzy otrzymali go od księcia Krzysztofa Hochberga z Książa. Dopiero po wojnie trzydziestoletniej przekazano go z powrotem katolikom.
Pierwsze dokumenty dotyczące kościoła pw. św. Anny w Wałbrzychu pochodzą z 1318 r. Na niewielkim wzniesieniu wybudowano świątynię z kamienia i cegły, z przylegającą do niej wieżą-dzwonnicą. Wokół kościoła powstał otoczony kamiennym murem cmentarz, na którym znajduje się nagrobek gen. Benedykta Józefa Łączyńskiego, uczestnika wojen napoleońskich i kościuszkowca, zmarłego w 1820 r. podczas pobytu w Szczawnie.
Obecny, późnogotycki kształt kościoła powstał w XVI w., a odbudowywany był jeszcze po pożarze w 1816 r. Jest to budowla murowana, z wieżą od strony zachodniej, nakrytą blaszanym hełmem z XVII w. Po przeciwnej stronie znajduje się prostokątne prezbiterium z przyległymi po obu stronach, też prostokątnymi, zakrystiami. Pod dwuspadowym dachem umieszczone są typowe dla gotyku, duże, ostrołukowe okna. Wejście główne znajduje się we frontowej ścianie wieży, między dwiema przyporami. Drzwi ozdobione skromnym, zamkniętym ostrołukowo portalem prowadzą do wnętrza jednonawowej świątyni, zakończonej prezbiterium o sklepieniu krzyżowo-żebrowym.
Na chórze muzycznym umieszczono 12-głosowy instrument, zbudowany przez Firmę W. Sauer und Oscar Walcker z Frankfurtu nad Odrą (OPUS 1305). Jednokondygnacyjny, neogotycki prospekt zajmuje większą część chóru. Złożony jest z pięciu części rozdzielonych wąskimi, drewnianymi pilastrami. Środkowa i dwie zewnętrzne części są dłuższe, zakończone trójkątnym szczytem z drewnianym kwiatonem. Dwie środkowe, trzyczęściowe zakończone są skromną, rzeźbioną dekoracją.
Jest to instrument o trakturze pneumatycznej, z jednym miechem magazynowym. Przed prospektem, skierowanym w stronę ołtarza, znajduje się kontuar. Posiada on dwa manuały, z którego każdy ma 56 klawiszy, zawartych w skali 1C - 5G (C - g3) oraz klawiaturę pedałową, na którą składa się 30 drewnianych klawiszy, w skali od 1C do 3F (C - f1). Nad manuałami umieszczono 18 registrów, włączających i wyłączających poszczególne głosy organowe oraz urządzenia dodatkowe.

Zespół brzmieniowy manuału I: Principal 8I, Hohlflöte 8I, Dulciana 8I, Viola da Gamba 8I, Oktawe 4I, Mixtur 2 - 4 fach.
Zespół brzmieniowy manuału II: Principal amabile 8I, Flauto dolce 8I, Lieblich Gedackt 8I, Aeoline 8I.
Zespół brzmieniowy pedału: Subbas 16I, Cello 8I.
Do urządzeń dodatkowych należą: Tremolo, MF, Tutti, wałek cresceno oraz połączenia: II/I, I/Ped, II/Ped, Ober II (Super II), Ober II/I (Super II/I), Unter II (Sub II). Połączenia Super i Sub polegają na łączeniu jednego, podstawowego dźwięku (piszczałki) z dźwiękiem (piszczałką) wyższym w przypadku „Super” lub niższym w przypadku „Sub” o oktawę. Przy połączeniu np. Super II czy Sub II oba dźwięki należą do tego samego manuału (tu II-go) i są to połączenia wewnątrzklawiaturowe. Połączenia np. Super II/I i Sub II/I to połączenia miedzyklawiaturowe. W takich połączeniach klawisz należący do manuału I połączony jest z klawiszem o tej samej nazwie, położonym o oktawę wyżej lub niżej w manuale II.
Organy w kościele św. Anny są drugim z dwóch instrumentów zbudowanych w Wałbrzychu przez Firmę W. Sauer und Oscar Walcker z Frankfurtu nad Odrą. Oba instrumenty różnią się ilością głosów, urządzeń dodatkowych, dekoracją i kolorem prospektu, ale jeden i drugi instrument pięknie komponuje się z wnętrzem świątyni, a ich brzmienie uświetnia liturgię i nabożeństwa.
Dziękujemy Księdzu Proboszczowi Jerzemu Osolińskiemu za udostępnienie organów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Litania nie tylko na maj

Niedziela Ogólnopolska 19/2021, str. 14-15

[ TEMATY ]

litania

Karol Porwich/Niedziela

Jak powstały i skąd pochodzą wezwania Litanii Loretańskiej? Niektóre z nich wydają się bardzo tajemnicze: „Wieżo z kości słoniowej”, „Arko przymierza”, „Gwiazdo zaranna”…

Za nami już pierwsze dni maja – miesiąca poświęconego w szczególny sposób Dziewicy Maryi. To czas maryjnych nabożeństw, podczas których nie tylko w świątyniach, ale i przy kapliczkach lub przydrożnych figurach rozbrzmiewa Litania do Najświętszej Maryi Panny, popularnie nazywana Litanią Loretańską. Wielu z nas, także czytelników Niedzieli, pyta: jak powstały wezwania tej litanii? Jaka jest jej historia i co kryje się w niekiedy tajemniczo brzmiących określeniach, takich jak: „Domie złoty” czy „Wieżo z kości słoniowej”?

CZYTAJ DALEJ

Papież: katakumby będą ważnym miejscem jubileuszowym; tam wszystko mówi o nadziei

2024-05-17 14:42

[ TEMATY ]

papież Franciszek

rok jubileuszowy

Jubileusz 2025

Monika Książek

W katakumbach wszystko opowiada o życiu po śmierci, o uwolnieniu od niebezpieczeństw i samej śmierci przez Chrystusa - mówił Franciszek do członków Papieskiej Komisji Archeologii Sakralnej, troszczącej się o dawne chrześcijańskie cmentarze. Jak przypominał papież, to tam pielgrzymowali pierwsi chrześcijanie, choćby po to, by oddać cześć świętym: Piotrowi i Pawłowi. To wszystko sprawia, że katakumby idealnie wpisują się w temat Jubileuszu 2025 r., który brzmi: „Pielgrzymi nadziei”.

Franciszek wyraził uznanie dla działalności komisji, wspominając m.in. o cieszących się dużym zainteresowaniem Dniach Katakumb, które są organizowane dwa razy do roku. Instytucja dzięki współpracy z różnymi uniwersytetami wciąż koordynuje ponadto badania archeologiczne na terenie całych Włoch.

CZYTAJ DALEJ

Duda: wszystko, co dotyczy bezpieczeństwa Polski powinno być poza sporem politycznym

2024-05-17 13:50

[ TEMATY ]

polityka

Prezydent Andrzej Duda

PAP/Piotr Nowak

Wszystko, co jest obecnie związane z bezpieczeństwem Polski powinno być wyłączone spoza politycznego sporu - podkreślił w piątek prezydent Andrzej Duda. Prezydent zaznaczył też, że zawsze apeluje o dialog i jest otwarty na rozmowy z każdym.

Prezydent przed wylotem do Włoch na obchody 80. rocznicy Bitwy o Monte Cassino był pytany o zamach na premiera Słowacji Roberta Ficę w kontekście polskiego sporu politycznego oraz o orędzia marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Marszałek powiedział m.in., że natychmiastowe ostudzenie temperatury sporu jest kwestią wagi państwowej i że jest to sprawa bezpieczeństwa Polski. Jak wskazał, "radykalizm rodzi chaos", a "chaos osłabia nas względem zewnętrznych wrogów".

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję