Węglowa perła na peryferiach Unii

Grzegorz Jacek Pelica: - Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. i spółki z nim związane są największym pracodawcą na Lubelszczyźnie, zwłaszcza na terenie powiatu łęczyńskiego, dlatego wielkim niepokojem napełniają społeczność regionu próby zmiany statusu kopalni i utraty jej samodzielności.

Mirosław Taras: - Jeśli chodzi o przemysł energetyczny, plany ministerstwa są bardzo ciekawe. Obecność na polskim rynku kilku dużych i mocnych koncernów energetycznych na pewno pozwoli uporządkować nasze gospodarowanie energią. Ale czy na pewno dobrym pomysłem jest włączanie w to przedsięwzięcie istniejących producentów surowców energetycznych? Istnieje przecież ryzyko, że „zgubi” się w tym wszystkim możliwość kupowania na wolnym rynku taniego węgla. Poza tym, dlaczego planuje się włączenie dobrze prosperującej kopalni? Z mapy regionu zniknie duża firma - profity z naszej działalności nie będą już bowiem należały się Lubelszczyźnie. Istnieć będzie realne zagrożenie wstrzymania rozpoczętych inwestycji, chociażby rozbudowy kopalni o kolejny szyb wydobywczy w Stefanowie. Kolejnym problemem jest tzw. zagadnienie akcji pracowniczych, wyceny wartości spółek, itp. O swój los martwią się również przedstawiciele pozostałych zakładów, które mają być poddane konsolidacji w ramach Grupy Centrum, lub - jak się mówi ostatnio - Proen.

Reklama

- W jaki sposób kopalni w „Bogdance” udało się osiągnąć sukces w trudnym dla polskiej gospodarki okresie transformacji?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

- Na początku lat 90. kopalnia miała do wyboru dwie drogi rozwoju - pozostać postsocjalistycznym molochem, albo wejść na ścieżkę długofalowej restrukturyzacji. Ta przemiana nie przyszła sama; była i jest wynikiem wytężonej pracy całej załogi, od członków zarządu po szeregowych pracowników. Niejednokrotnie konieczne były pewne wyrzeczenia - mimo braku spektakularnych zwolnień liczba pracowników kopalni zmniejszyła się o ok. 40%. Dzięki otwarciu na nowe technologie i współpracę z najlepszymi dostawcami maszyn i sprzętu górniczego, w „Bogdance” notowany jest stały wzrost wydajności pracy. W ostatnim dziesięcioleciu wskaźnik ten wzrósł o ponad 76%. Jednocześnie znacząco spadły koszty wydobycia węgla. Te zmiany, jak również zaufanie udzielone „Bogdance” przez jej kontrahentów, skutkowały rosnącą pozycją „Bogdanki” na polskim rynku węglowym. Udział Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. w produkcji węgla energetycznego w Polsce w ww. okresie wzrósł o 100 %, osiągając - jak dla pojedynczej kopalni - znakomity wynik 6% w ostatnich latach. W ostatnich 10 latach nasza kopalnia konsekwentnie realizowała własną strategię restrukturyzacji i rozwoju. Dobre wyniki ekonomiczne zachęcają do inwestowania środków w rozwój, a rozwój firmy to przede wszystkim rozwój obszaru, na którym ona funkcjonuje. Bogdanka tylko w ciągu ostatnich 5 lat zainwestowała przeszło 500 mln zł ze środków własnych. W planach na kolejne 6 lat są nowe inwestycje na ponad 940 mln zł. Te inwestycje to pewność miejsc pracy dla obecnych ponad 3 tys. pracowników i szansa dla innych mieszkańców regionu. Jednym z jak najbardziej uzasadnionych sposobów zagospodarowania naszego sukcesu jest podzielenie się nim z otoczeniem kopalni.

- Traumatycznym przeżyciem dla rodzin górniczych była tragedia w kopalni „Halemba” w Rudzie Śląskiej. Dzięki Bogu, do podobnych tragedii nie dochodzi w „Bogdance”...

- W zawód górnika wpisane jest ryzyko. U nas również występuje metan, jednak w stężeniach mniejszych niż na Śląsku. Rygorystycznie przestrzegamy stałego, rzetelnego monitorowania ilości tego śmiertelnego gazu. Istnieje również i u nas ryzyko wybuchu pyłu węglowego. Trochę lepiej przedstawia się sprawa tąpnięć. Zamiast tego mamy jednak kurzawkę, a woda pod ziemią potrafi być bardzo zdradliwa. Nacisk położony jest również na ciągłe informowanie naszych pracowników o zagrożeniach czyhających na nich pod ziemią, o przyczynach i poziomie niebezpieczeństw w innych zakładach wydobywczych oraz naturalnie o najnowszych osiągnięciach nauki i techniki w pokonywaniu przeciwności natury. Takie postępowanie daje poczucie względnego bezpieczeństwa, takiego, które pozwala zjeżdżać „na dół” i dzień po dniu wydzierać ziemi jej skarby.

- „Bogdanka” wspiera inicjatywy kulturalne, oświatowe, rozwój obiektów sportowo-rekreacyjnych; sponsoruje renowację zabytków sakralnych. W mijającym roku ukazała się książka emerytowanego górnika Stanisława Luchowskiego „Wybraliśmy Bogdankę”, której sponsorem były władze kopalni. Skąd ta troska o szeroko rozumianą kulturę?

- Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. aktywnie uczestniczy w społeczno-kulturalnym życiu Lubelszczyzny. Oprócz oczywistej korzyści, jaką jest promocja naszej firmy, mamy jednocześnie możliwość współtworzenia dzisiejszego obrazu regionu. Miło jest widzieć, że także dzięki nam od zniszczenia udało się uratować Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, pomóc w promocji przepięknego zespołu pałacowego w Kozłówce. Przyczyniliśmy się do wystawienia wielu ciekawych sztuk, koncertów i wystaw w Lublinie, Chełmie czy Włodawie. W 2004 r. pomagaliśmy w wydaniu wspaniałej publikacji „Kościoły lubelskie”, która ukazała się na rynku staraniem Wydawnictwa Norbertinum. Było też wiele innych książek, którym „pomogliśmy” się ukazać. I oczywiście sport. Sukcesy zespołów GKS „Górnik” Łęczna, MGKS „Gwarek” Łęczna czy „Maratończyka” to tylko część osiągnięć sportowych, w których zdolni, ambitni sportowcy sięgnęli po laury. Miło nam, że mogliśmy sfinansować im szkolenia, treningi, zagwarantować doskonałe miejsca uprawiania sportu. Wybudowany staraniem „Bogdanki” stadion piłkarski w Łęcznej należy do najładniejszych tego typu obiektów w naszym kraju. Cieszymy się również z awansu oraz utrzymania się w ekstraklasie I drużyny piłki nożnej „Górnika”. Pomagaliśmy przy budowie nowego szpitala powiatowego w Łęcznej, przy umacnianiu wałów na Wiśle podczas powodzi. Przekazujemy także produkowaną przez nas cegłę EkoKLINKIER na wiele inwestycji (m.in. szkoły i kościoły, np. kościół św. Józefa w Łęcznej). Doceniły to odpowiednie władze, honorując naszą kopalnię tytułem Ambasadora Województwa Lubelskiego.

Urodził się około 349 r. w Antiochii w Syrii (dzisiaj Antakya na południu Turcji), tam też podejmował posługę kapłańską przez około 11 lat, aż do 397 r., gdy został mianowany biskupem Konstantynopola. W stolicy cesarstwa pełnił posługę biskupią do czasu dwóch wygnań, które nastąpiły krótko po sobie - między 403 a 407 r. Dzisiaj ograniczymy się do spojrzenia na lata antiocheńskie Chryzostoma. W młodym wieku stracił ojca i żył z matką Antuzą, która przekazała mu niezwykłą wrażliwość ludzką oraz głęboką wiarę chrześcijańską. Odbył niższe oraz wyższe studia, uwieńczone kursami filozofii oraz retoryki. Jako mistrza miał Libaniusza, poganina, najsłynniejszego retora tego czasu. W jego szkole Jan stał się wielkim mówcą późnej starożytności greckiej. Ochrzczony w 368 r. i przygotowany do życia kościelnego przez biskupa Melecjusza, przez niego też został ustanowiony lektorem w 371 r. Ten fakt oznaczał oficjalne przystąpienie Chryzostoma do kursu eklezjalnego. Uczęszczał w latach 367-372 do swego rodzaju seminarium w Antiochii, razem z grupą młodych. Niektórzy z nich zostali później biskupami, pod kierownictwem słynnego egzegety Diodora z Tarsu, który wprowadzał Jana w egzegezę historyczno-literacką, charakterystyczną dla tradycji antiocheńskiej. Później udał się wraz z eremitami na pobliską górę Sylpio. Przebywał tam przez kolejne dwa lata, przeżyte samotnie w grocie pod przewodnictwem pewnego „starszego”. W tym okresie poświęcił się całkowicie medytacji „praw Chrystusa”, Ewangelii, a zwłaszcza Listów św. Pawła. Gdy zachorował, nie mógł się leczyć sam i musiał powrócić do wspólnoty chrześcijańskiej w Antiochii (por. Palladiusz, „Życie”, 5). Pan - wyjaśnia jego biograf - interweniował przez chorobę we właściwym momencie, aby pozwolić Janowi iść za swoim prawdziwym powołaniem. W rzeczywistości, napisze on sam, postawiony wobec alternatywy wyboru między trudnościami rządzenia Kościołem a spokojem życia monastycznego, tysiąckroć wolałby służbę duszpasterską (por. „O kapłaństwie”, 6, 7), gdyż do tego właśnie Chryzostom czuł się powołany. I tutaj nastąpił decydujący przełom w historii jego powołania: został pasterzem dusz w pełnym wymiarze! Zażyłość ze Słowem Bożym, pielęgnowana podczas lat życia eremickiego, spowodowała dojrzewanie w nim silnej konieczności przepowiadania Ewangelii, dawania innym tego, co sam otrzymał podczas lat medytacji. Ideał misyjny ukierunkował go, płonącą duszę, na troskę pasterską. Między 378 a 379 r. powrócił do miasta. Został diakonem w 381 r., zaś kapłanem - w 386 r.; stał się słynnym mówcą w kościołach swego miasta. Wygłaszał homilie przeciwko arianom, następnie homilie na wspomnienie męczenników antiocheńskich oraz na najważniejsze święta liturgiczne. Mamy tutaj do czynienia z wielkim nauczaniem wiary w Chrystusa, również w świetle Jego świętych. Rok 387 był „rokiem heroicznym” dla Jana, czasem tzw. przewracania posągów. Lud obalił posągi cesarza, na znak protestu przeciwko podwyższeniu podatków. W owych dniach Wielkiego Postu, jak i wielkiej goryczy z powodu ogromnych kar ze strony cesarza, wygłosił on 22 gorące „Homilie o posągach”, ukierunkowane na pokutę i nawrócenie. Potem przyszedł okres spokojnej pracy pasterskiej (387-397). Chryzostom należy do Ojców najbardziej twórczych: dotarło do nas jego 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Ewangelii Mateusza i Listów Pawłowych (Listy do Rzymian, Koryntian, Efezjan i Hebrajczyków) oraz 241 listów. Nie uprawiał teologii spekulatywnej, ale przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła w czasach sporów teologicznych, spowodowanych przede wszystkim przez arianizm, czyli zaprzeczenie boskości Chrystusa. Jest też ważnym świadkiem rozwoju dogmatycznego, osiągniętego przez Kościół w IV-V wieku. Jego teologia jest wyłącznie duszpasterska, towarzyszy jej nieustanna troska o współbrzmienie między myśleniem wyrażonym słowami a przeżyciem egzystencjalnym. Jest to przewodnia myśl wspaniałych katechez, przez które przygotowywał katechumenów na przyjęcie chrztu. Tuż przed śmiercią napisał, że wartość człowieka leży w „dokładnym poznaniu prawdziwej doktryny oraz w uczciwości życia” („List z wygnania”). Te sprawy, poznanie prawdy i uczciwość życia, muszą iść razem: poznanie musi się przekładać na życie. Każda jego mowa była zawsze ukierunkowana na rozwijanie w wierzących wysiłku umysłowego, autentycznego myślenia, celem zrozumienia i wprowadzenia w praktykę wymagań moralnych i duchowych wiary. Jan Chryzostom troszczył się, aby służyć swoimi pismami integralnemu rozwojowi osoby, w wymiarach fizycznym, intelektualnym i religijnym. Różne fazy wzrostu są porównane do licznych mórz ogromnego oceanu: „Pierwszym z tych mórz jest dzieciństwo” (Homilia 81, 5 o Ewangelii Mateusza). Rzeczywiście, „właśnie w tym pierwszym okresie objawiają się skłonności do wad albo do cnoty”. Dlatego też prawo Boże powinno być już od początku wyciśnięte na duszy, „jak na woskowej tabliczce” (Homilia 3, 1 do Ewangelii Jana): w istocie jest to wiek najważniejszy. Musimy brać pod uwagę, jak ważne jest, aby w tym pierwszym etapie życia człowiek posiadł naprawdę te wielkie ukierunkowania, które dają właściwą perspektywę życiu. Dlatego też Chryzostom zaleca: „Już od najwcześniejszego wieku uzbrajajcie dzieci bronią duchową i uczcie je czynić ręką znak krzyża na czole” (Homilia 12, 7 do Pierwszego Listu do Koryntian). Później przychodzi okres dziecięcy oraz młodość: „Po okresie niemowlęcym przychodzi morze okresu dziecięcego, gdzie wieją gwałtowne wichury (…), rośnie w nas bowiem pożądliwość…” (Homilia 81, 5 do Ewangelii Mateusza). Potem jest narzeczeństwo i małżeństwo: „Po młodości przychodzi wiek dojrzały, związany z obowiązkami rodzinnymi: jest to czas szukania współmałżonka” (tamże). Przypomina on cele małżeństwa, ubogacając je - z odniesieniem do cnoty łagodności - bogatą gamą relacji osobowych. Dobrze przygotowani małżonkowie zagradzają w ten sposób drogę rozwodowi: wszystko dzieje się z radością i można wychowywać dzieci w cnocie. Gdy rodzi się pierwsze dziecko, jest ono „jak most; tych troje staje się jednym ciałem, gdyż dziecko łączy obie części” (Homilia 12, 5 do Listu do Kolosan); tych troje stanowi „jedną rodzinę, mały Kościół” (Homilia 20, 6 do Listu do Efezjan). Przepowiadanie Chryzostoma dokonywało się zazwyczaj podczas liturgii, w „miejscu”, w którym wspólnota buduje się Słowem i Eucharystią. Tutaj zgromadzona wspólnota wyraża jeden Kościół (Homilia 8, 7 do Listu do Rzymian), to samo słowo jest skierowane w każdym miejscu do wszystkich (Homilia 24, 2 do Pierwszego Listu do Koryntian), zaś komunia Eucharystyczna staje się skutecznym znakiem jedności (Homilia 32, 7 do Ewangelii Mateusza). Jego plan duszpasterski był włączony w życie Kościoła, w którym wierni świeccy przez fakt chrztu podejmują zadania kapłańskie, królewskie i prorockie. Do wierzącego laika mówi: „Również ciebie chrzest czyni królem, kapłanem i prorokiem” (Homilia 3, 5 do Drugiego Listu do Koryntian). Stąd też rodzi się fundamentalny obowiązek misyjny, gdyż każdy w jakiejś mierze jest odpowiedzialny za zbawienie innych: „Jest to zasada naszego życia społecznego (…) żeby nie interesować się tylko sobą” (Homilia 9, 2 do Księgi Rodzaju). Wszystko dokonuje się między dwoma biegunami, wielkim Kościołem oraz „małym Kościołem” - rodziną - we wzajemnych relacjach. Jak możecie zauważyć, Drodzy Bracia i Siostry, ta lekcja Chryzostoma o autentycznej obecności chrześcijańskiej wiernych świeckich w rodzinie oraz w społeczności pozostaje również dziś jak najbardziej aktualna. Módlmy się do Pana, aby uczynił nas wrażliwymi na nauczanie tego wielkiego Nauczyciela Wiary.