Stan sumień lekarskich, które mimo przysiąg i zasad etyki lekarskiej nie miały nic przeciwko przerywaniu ciąż, poruszył przed laty sumienie krakowskiego pediatry - dr. Rafała Michalika. Inspirowany encykliką Pawła VI „Humanae vitae”, już w latach 80. próbował działać na rzecz ochrony życia. Angażował się m.in. w Krucjatę Modlitwy w Obronie Poczętych Dzieci. Jednak dopiero wraz ze zmianą ustroju możliwe stało się sformalizowanie tej działalności. Przy silnym wsparciu krakowskiego środowiska obrońców życia udało mu się założyć w 1991 r. fundację Pro-Humana Vita, której celem jest propagowanie ochrony życia, nauka naturalnych metod planowania rodziny oraz rzetelna służba lekarska. Rafał Michalik mówi, że aby chronić życie - należy robić rzeczy proste, a skuteczne. W gronie założycieli, obok dr. Rafała Michalika, znalazły się m.in. takie znane osobistości, jak dr Wanda Półtawska, dr Józefa i dr Jan Deszczowie, dr inż. Antoni Zięba. Fundacja powstała dzięki wsparciu nieżyjącego już mec. Zbigniewa Chojnackiego i reaktywowanego przez niego Arcybractwa Miłosierdzia im. ks. Piotra Skargi. Pomoc Arcybractwa polegała na wniesieniu do majątku fundacji lokalu na 7 lat bezpłatnego użytkowania.

Przychodnia Zdrowia Rodziny

Najbardziej widocznym polem działalności Fundacji Pro Humana Vita jest Przychodnia Zdrowia Rodziny, która mieści się w Krakowie przy ul. Sławkowskiej 1. Wyróżnia się tym od innych prywatnych przychodni zdrowia, że lekarze, którzy w niej pracują, podpisują dodatkowe zobowiązanie o ochronie życia człowieka i postępowaniu w granicach nauczania Kościoła katolickiego. Chorzy w przychodni mogą skorzystać z porad wielu specjalistów: ginekologa, pediatry, internisty, logopedy, psychologa, psychiatry, kardiologa, neurologa, endokrynologa.
Szczególnie ważna jest działalność poradni ginekologicznej. To właśnie w sprawach związanych z prokreacją człowieka toczy się dziś w świecie największa walka o godność i życie ludzkie. Na Sławkowskiej 1 ginekolodzy nie przepisują środków antykoncepcyjnych lub wczesnoporonnych. -Niektórzy nasi lekarze przeżywali nawet z tego powodu awantury z zawiedzionymi pacjentkami - mówi kierownik przychodni dr Maria Smarzyńska-Filipecka. Tutaj propaguje się życie. Pacjentki, które chcą współżyć seksualnie, zachęcane są raczej do obserwowania swojej płodności niż do ubezpładniania się. Zdarzały się przypadki, że pacjentki chciały usunąć ciążę - nie dość, że oczywiście odmawiano, to oferowano takim zdesperowanym kobietom pomoc. Mogły liczyć na opiekę psychologa, a w niektórych przypadkach także na wsparcie materialne. W pomoc takim osobom angażowały się także siostry nazaretanki. To poważna różnica w stosunku do innych poradni ginekologicznych. - Ginekologami wiele osób zostaje dlatego, że to dobry biznes, a nie dlatego, że są przyjaciółmi kobiet - mówi dr Smarzyńska-Filipecka. Dodaje też, że przez lata sumienia lekarskie były niszczone przez sytuację, w której na polskich oddziałach ginekologiczno-położniczych jednocześnie podtrzymywano i usuwano ciąże. Dlatego ważne jest, by pacjenci pozostawali pod opieką lekarzy, wobec których nie ma wątpliwości etycznych.
Przychodnia rozwija się. Niedawno zakupiono sprzęt do badań USG. W nieokreślonej przyszłości planowane jest zwiększenie liczby gabinetów oraz ich doposażenie. Rozwój nie jest łatwy, ponieważ ceny w przychodni są konkurencyjne. Część opłat pacjentów przeznaczana jest na wynagrodzenia dla pracowników, pozostała suma przechodzi na utrzymanie przychodni i fundacji. Część pacjentów korzysta z porad lekarskich bezpłatnie - są to osoby ubogie, których leczenie dofinansowuje Arcybractwo Miłosierdzia. Część pacjentek przychodni stanowią też siostry zakonne. Tutaj znalazły lekarzy, którym mogą zaufać. Świadczone są także wizyty domowe - wiele starszych osób nie jest w stanie o własnych siłach przyjść do centrum miasta i wejść na drugie piętro zabytkowej kamienicy.

Naturalne planowanie rodziny

Jednym z podstawowych celów Fundacji Pro-Humana Vita jest propagowanie naturalnego planowania rodziny (NPR). Przy Przychodni Zdrowia Rodziny działa poradnia NPR. Każdy może się w niej nauczyć, jak obserwować cykl płodności kobiety. W tej dziedzinie w Polsce są nadal duże braki. - Pewnemu znanemu ginekologowi nasza koleżanka rysowała cykl płodności kobiety na kawiarnianej serwetce, on patrzył i nie dowierzał, że owulacja kobiety może być przez kobietę tak rozpoznana - opowiada dr Michalik. By skorzystać z poradni, należy uiścić jednorazowo symboliczną opłatę, kolejne wizyty są darmowe. Jest to właściwie jedyna w Krakowie szkoła NPR. Co prawda poradnie życia rodzinnego przy niektórych parafiach w archidiecezji krakowskiej oferują porady z zakresu NPR, jednak mają one zupełnie inny charakter. Najczęściej przychodzą do nich jedynie narzeczeni, dla których potwierdzenie wizyty w poradni jest tylko wymogiem formalnym potrzebnym do zawarcia katolickiego małżeństwa. Specjaliści z poradni przy Sławkowskiej 1 mają udokumentowane uprawnienia do nauczania NPR.
Fundacja jest także wydawcą dwumiesięcznika pt. „NPR”. Porusza on w fachowy sposób sprawy płodności, a także problematykę bioetyczną. Ostatni numer ukazał się na początku 2007 r. Pismo boryka się z pewną nieregularnością wydawniczą, ponieważ specjaliści od NPR mają wybór między oddaniem swego czasu pacjentom a poświęceniem go na pisanie artykułów.

Szpital

Marzeniem założycieli Fundacji było utworzenie szpitala, w którym realizowane byłoby posłannictwo służenia ludzkiemu życiu. Nie udało się Fundacji wybudować szpitala od podstaw. Jednak opatrznościowym zbiegiem okoliczności Szpital Położniczy na Siemiradzkiego w Krakowie (pisaliśmy o nim w „Niedzieli Małopolskiej” 5½007) został przekształcony z państwowego w niepubliczny i udaje się w nim realizować katolickie zasady ochrony życia, nie rezygnując z najwyższej jakości usług położniczych. Udało się więc zrealizować marzenie krakowskich obrońców życia, by istniał taki szpital, w którym nie będzie się wykonywało zabiegów aborcyjnych, w którym nie występuje korupcja i w którym kobieta traktowana jest z należytym szacunkiem.
Fundacja Pro-Humana Vita ze szpitalem powiązana jest przez osobę dr. Antoniego Marcinka - dyrektora szpitala i prezesa zarządu Fundacji. Szpital ma także wspólną z Przychodnią Zdrowia Rodziny pracownię analityczną.

Rodzinna atmosfera

Szczytne cele fundacji nie byłyby możliwe bez Bożego błogosławieństwa. Fundacja Pro-Humana Vita ma swojego asystenta kościelnego - jest nim ks. Józef Jończyk, proboszcz parafii św. Kazimierza w Krakowie. Członkowie i sympatycy fundacji spotykają się na wspólnych Mszach św. w kościele sióstr Prezentek przy ul. św. Jana. Raz w roku organizowane jest spotkanie opłatkowe, na które przynosi się domowe specjały. W rodzinnej atmosferze wszystkim pracuje się dobrze. Pewna lekarka Przychodni Zdrowia Rodziny Fundacji Pro-Humana Vita, spotkana w gabinecie w jednej z najnowszych prywatnych przychodni w Krakowie, powiedziała: - Tutaj jest może nowocześnie, ale na Sławkowskiej jest wyjątkowo!