Reklama

Z dziejów maczkowskiego szkolnictwa

Zaczynali skromnie, w prwatnym mieszkaniu. Z biegiem czasu naucznie przybierało coraz bardziej zinstytucjonalizowane formy. Powstawały nowe placówki, szkoły przygotowujące uczniów w zakresie podstawowym i zawodowym. Dziś szkolnictwo w Maczkach to już zupełnie inny świat. W tym roku społeczność tej niewielkiej dzielnicy Sosnowca świętuje 120-lecie rozpoczęcia pierwszych lekcji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Opierając się na kronice szkolnej, można stwierdzić, że regularne szkolnictwo w Sosnowcu-Maczkach rozpoczęło się w 1885 r.! Wówczas do Maczek przybyła Maria Mikulińska i otworzyła prywatną szkołę powszechną. Pięć lat później Maria Mikulińska wyszła za mąż za nauczyciela Komorowskiego, któremu dyrekcja Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej przyznała lokal na szkołę i mieszkanie. Bo trzeba powiedzieć, że wówczas Maczki, zwane Granicą, były miejscowością tranzytową. Znajdował się tam, i dalej znajduje, choć jest nieczynny, okazały dworzec ze składem celnym. Komorowski prowadził szkołę 4-oddziałową, z rosyjskim językiem nauczania. Za naukę pobierał opłatę w wysokości 3 rubli miesięcznie od dziecka. W 1906 r. szkołę przejęła Polska Macierz Szkolna i utrzymywała ją przez 3 lata.
W 1909 r. władze rosyjskie zamykały szkoły „Macierzy”. Wtedy to Towarzystwo „Jedność” przejęło szkołę. Językiem nauczania był już język polski, zachowane były jednak obowiązkowe godziny języka rosyjskiego. W 1912 r. opiekę nad szkołą objęła dyrekcja Kolei Warszawskich. Z upoważnienia dyrekcji inspektorem szkolnym był Rosjanin. Od tego roku językiem wykładowym był znowu rosyjski. Mimo że uczono w języku rosyjskim, potajemnie odbywały się lekcje języka polskiego i historii polskiej.
W czasie I wojny światowej szkołę przejęła Komenda Obwodowa Czerwonego Krzyża w Dąbrowie. Na powrót uczono w języku polskim. Od września 1920 r. wszystkie szkoły powszechne przy linii dyrekcji Kolei Warszawskiej przeszły pod zarząd administracji kolejowej. Szkoła w Maczkach otrzymała nowy budynek, który początkowo w części, a następnie w całości, był przeznaczony na użytek szkoły.
15 lutego 1922 r. wszystkie szkoły kolejowe oddane zostały gminom i przeszły pod zarząd Ministerstwa Oświaty. Tutejsza gmina jednak nie przyjęła szkoły pod swoją opiekę. Placówka została więc bez środków. Tylko dzięki dobrowolnym składkom rodziców można było dalej prowadzić naukę. W maju 1927 r., po śmierci kierowniczki szkoły Józefy Bogackiej, pełnienie obowiązków kierownika powierzono czasowo Leonowi Lipeckiemu. Od roku 1927/28 kierownikiem szkoły był Bronisław Szczepaniak, który został wybrany na to stanowisko drogą konkursu. W październiku 1928 r. młodzież szkolna miała okazję spotkać się z ówczesnym prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Ignacym Mościckim, który będąc w podróży, zatrzymał się na stacji Maczki. Rok szkolny 1933/1934 zaczyna się od wielkiego wydarzenia. Oto ukończono prace nad nowym programem dla klas I, II i V. Grono pedagogiczne odbywa 4-dniowy kurs w Strzemieszycach w celu zapoznania się z nowymi programami. W szkole przez cały rok mieściła się świetlica miejscowego oddziału Związku Strzeleckiego. Tu też odbywały się zbiórki szkolnych drużyn harcerskich, lekcje i próby chóru, koła śpiewaczego, koła przyjaciół harcerstwa. Szkoła mimo swej ciasnoty była ogniskiem pracy społecznej i kulturalnej od rana do późnych godzin wieczornych.
Podczas II wojny światowej nauka nie mogła przebiegać normalnym trybem. Okupant niemiecki pozwolił rozpocząć naukę latem 1940 r. Jednocześnie zabrano uczniom podręczniki szkolne i wykreślono z programu nauki geografię i historię Polski. Po wojnie w lipcu 1945 r., w czasie uroczystości zakończenia roku szkolnego, doszło do tragicznego wydarzenia. Eksplodował skład amunicji artyleryjskiej, który znajdował się w wagonach kolejowych na stacji w Maczkach. Wybuch ten zniszczył budynek szkolny. Wówczas to kierownik szkoły Paweł Doniec rozpoczął starania o uzyskanie innego odpowiedniego budynku dla szkoły. W wyniku tych starań otrzymano dla szkoły powszechnej budynek po Zakładzie Wychowawczym Rodziny Kolejowej.
Budynek został wyremontowany przez Zarząd Gminy Olkusko-Siewierskiej przy wydatnej pomocy rodziców dzieci szkolnych. Pierwszy miesiąc nauki w roku szkolnym 1945/46 odbywał się w salach wynajętych dla szkoły. Dopiero od 30 września, po przeprowadzeniu remontu, rozpoczęto naukę w nowym budynku szkolnym. 30 września 1945 r. odbyła się uroczystość poświęcenia i otwarcia Publicznej Szkoły Powszechnej w nowym budynku.
Nauka była prowadzona w VI oddziałach, w jednej rannej zmianie. W godzinach popołudniowych zaś prowadzono kurs dla dorosłych, składający się z trzech klas. Taki kurs dla dorosłych został zorganizowany jeszcze w roku 1946/47. Utworzono również trzy klasy: dwie o poziomie VII klasy, a jedną o poziomie VI klasy szkoły powszechnej. Praca wychowawcza i dydaktyczna w okresie powojennym była trudna, skupiona na usuwaniu tych negatywnych skutków, które pozostawił okupant hitlerowski. W listopadzie 1970 r. Zofia Moycho, która pełniła funkcję kierownika szkoły, przeszła na emeryturę. Obowiązki kierownicze przejęła wtedy Teresa Smorąg.
Od lipca 1975 r., kiedy Maczki zostały włączone w obręb administracyjny Sosnowca, szkoła zmieniała nazwę na Szkołę Podstawową nr 37 w Sosnowcu. Na początku roku 1975/76 ze stanowiska dyrektora zrezygnowała Teresa Smorąg. Dyrektorem szkoły została Halina Zdańkowska, która sprawowała tę funkcję do 1992 r. Od 1992 r. obowiązki dyrektora pełniła Barbara Szóstakiewicz.
W 1990 r. otwarto nowy budynek szkolny. Nowa szkoła stawała się koniecznością, gdyż budynek, w którym mieściła się przez 45 lat szkoła, był zniszczony, zbyt mały i wyeksploatowany. Prace związane z budową nowego budynku szkolnego rozpoczęły się w marcu 1985 r. Uroczyste otwarcie nowej szkoły odbyło się 12 lutego 1990 r. Warto dodać, że w grudniu 1992 r. w szkole otwarto Izbę Regionalną, która ilustruje przeszłość okolicy. Izba powstawała na zajęciach pozalekcyjnych szkolnego koła historycznego.
Decyzją Rady Miejskiej Sosnowca 25 lutego 1999 r. powołano w Maczkach Gimnazjum nr 4, które mieści się w obecnym budynku Szkoły Podstawowej nr 37. Natomiast 1 września 2002 r. utworzono Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 11, w skład, którego weszły: Szkoła Podstawowa nr 37 im. Henryka Sienkiewicza i Gimnazjum nr 4. W roku szkolnym 2003/2004 gimnazjum otrzymało imię Tadeusza Kościuszki. W latach 2002-2007 dyrektorem zespołu był Andrzej Gwoździk, od lutego 2007 r. funkcję dyrektora pełni Janina Malarz.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2011-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przesłanie, które płynie z dzisiejszej Ewangelii mówi, że nie wystarcza sama chęć pomagania

2025-07-10 21:29

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Czytamy następnie, że Samarytanin: „Podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem”. To również ważne przesłanie, które płynie do nas z dzisiejszej Ewangelii. Mówi ono, że nie wystarcza tylko sama chęć pomagania. Ważne jest, aby pomagać mądrze, aby pomoc, którą chcemy nieść, była dostosowana do warunków, sytuacji i potrzeb osoby pokrzywdzonej.

Powstał jakiś uczony w Prawie i wystawiając Jezusa na próbę, zapytał: «Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?» Jezus mu odpowiedział: «Co jest napisane w Prawie? Jak czytasz?» On rzekł: «Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą i całym swoim umysłem; a swego bliźniego jak siebie samego». Jezus rzekł do niego: «Dobrze odpowiedziałeś. To czyń, a będziesz żył». Lecz on, chcąc się usprawiedliwić, zapytał Jezusa: «A kto jest moim bliźnim?» Jezus, nawiązując do tego, rzekł: «Pewien człowiek schodził z Jeruzalem do Jerycha i wpadł w ręce zbójców. Ci nie tylko go obdarli, lecz jeszcze rany mu zadali i zostawiwszy na pół umarłego, odeszli. Przypadkiem przechodził tą drogą pewien kapłan; zobaczył go i minął. Tak samo lewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, minął. Pewien zaś Samarytanin, wędrując, przyszedł również na to miejsce. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Następnego zaś dnia wyjął dwa denary, dał gospodarzowi i rzekł: „Miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał”. Kto z tych trzech okazał się według ciebie bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców?» On odpowiedział: «Ten, który mu okazał miłosierdzie». Jezus mu rzekł: «Idź i ty czyń podobnie!»
CZYTAJ DALEJ

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

Papież Leon XIV bije rekordy popularności w mediach społecznościowych!

2025-07-12 12:44

[ TEMATY ]

Milena Kindziuk

Papież Leon XIV

Red

Oficjalny profil papieski @Pontifex na platformie X (dawny Twitter) ma ponad 53 miliony followersów, natomiast @Pontifex – Pope Leo XIV na Instagramie - 14 milionów. Te dane zaskakują i wskazują, że wybór kardynała Prevosta na papieża stał się także wydarzeniem komunikacyjnym.

Pierwszy post w social mediach Leon XIV zamieścił już w piątym dniu pontyfikatu. Było to przesłanie pokoju: „Niech pokój będzie z wami wszystkimi!”, wypowiedziane z Loggii Błogosławieństw Bazyliki św. Piotra tuż po wyborze. Od tej pory papieskie wpisy (na X) opatrzone zdjęciami lub filmikami (na Instagramie) pojawiają się codziennie, niekiedy po kilka jednego dnia. Wprawdzie obecność Stolicy Apostolskiej na platformach takich jak X (dawniej Twitter) oraz Instagram była zapoczątkowana za pontyfikatu Benedykta XVI, a później kontynuowana przez papieża Franciszka, to jednak Leon XIV zdobył – zaledwie po dwóch miesiącach pontyfikatu! - rekordową, większą niż jego poprzednicy, liczbę obserwujących: na Instagramie jest to 12,6 mln, a na platformie X ponad 53 mln.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję