Organizacja i funkcjonowanie administracji w Kościele” to temat Międzynarodowej Konferencji Naukowej Prawa Kanonicznego, która miała miejsce w dniach 7-8 września br. w Toruniu. Dwudniowe sympozjum odbyło się w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej, a jego gościem honorowym był kard. Zenon Grocholewski - prefekt Kongregacji Edukacji Katolickiej.
Jak mówił ks. dr Wiesław Kraiński - oficjał Sądu Biskupiego w Toruniu, konferencja stanowiła doroczne spotkanie naukowe polskich kanonistów. Ks. prof. dr hab. Józef Krukowski - prezes Stowarzyszenia Kanonistów Polskich zaznaczył, że konferencja miała na celu pogłębienie w świadomości uczestników, a pośrednio także szerszego ogółu wiernych w Kościele, wiedzy w zakresie organizacji funkcjonowania władzy administracyjnej w Kościele. - Ale ta konferencja jest wyjątkowa, stanowi bowiem przygotowanie polskich kanonistów do udziału w Kongresie Międzynarodowym Prawa Kanonicznego, który odbędzie się z inicjatywy Wydziału Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego we wrześniu przyszłego roku w Warszawie, też na temat władzy administracyjnej w Kościele - mówił ks. prof. Krukowski. Wśród tematów poruszane były m.in. takie, jak: podstawy teoretycznoprawne i teologiczne kościelnego prawa administracyjnego, zasada dyskrecjonalności w sprawowaniu władzy administracyjnej w Kościele czy kompetencje administracyjne w Kościele.

By to, co katolickie, było… katolickie

Konferencja gościła osoby należące do Związku Kanonistów Polskich: oficjałów, kanclerzy kurii, profesorów ze wszystkich środowisk uniwersyteckich, gdzie są wydziały prawa kanonicznego. Otworzył ją bp Andrzej Suski - pasterz Kościoła toruńskiego, który został honorowym członkiem Stowarzyszenia Kanonistów Polskich. Na temat Kongregacji Edukacji Katolickiej Stolicy Apostolskiej mówił jej prefekt i gość honorowy sympozjum - kard. Zenon Grocholewski. Zwrócił on uwagę na trzy rodzaje placówek będących pod kuratelą Kongregacji: seminaria duchowne, szkoły katolickie i uniwersytety. Podkreślił, że najważniejsze jest wychowanie na najniższym poziomie. - Jeśli drzewo jest pochylone, trudno je wyprostować, małą roślinkę łatwiej jest naprawić - mówił. Dodał, że szkoły i uniwersytety katolickie wszędzie, gdzie działają, są szanowane, a często powstają w bardzo trudnych warunkach. Jako przykład podał szkołę w Nairobi, którą zakonnicy utworzyli w wiosce, gdzie wcześniej dzieci nie mogły chodzić do żadnej placówki edukacyjnej. Ksiądz Kardynał zaznaczył, że Kongregacja patrzy też krytycznie na podlegające jej placówki. - Czasem szkoły są dobre, ale mało katolickie - zauważył.

W perspektywie wieczności

We wtorkowy wieczór kanoniści uczestniczyli w Eucharystii sprawowanej pod przewodnictwem kard. Grocholewskiego w katedrze Świętych Janów w Toruniu. W kazaniu Ksiądz Kardynał zwrócił uwagę na dwie zasadnicze różnice między prawem kanonicznym a prawem państwowym. - Pierwsza to ta, że prawo świeckie zajmuje się człowiekiem w perspektywie doczesnej, ziemskiej, to znaczy od poczęcia do naturalnej śmierci, natomiast prawo kanoniczne - człowiekiem w perspektywie transcendentnej, wiecznej. A więc dla kanonisty życie nie kończy się śmiercią fizyczną, ma wymiar wieczny. I przede wszystkim o to życie wieczne trzeba się zatroszczyć - mówił kard. Grocholewski. - Druga różnica to ta, że prawo świeckie interesuje się tym, by zapewnić porządek społeczny i dobra ziemskie, natomiast prawo kanoniczne interesuje się głównie wartościami nadprzyrodzonymi, które determinują życie wieczne - wyjaśniał Ksiądz Kardynał.

Wymóg współczesnej kultury prawnej

- Stowarzyszenie Kanonistów Polskich powstało 20 lat temu, kiedy Polska odzyskała niepodległość, a z nią wolność stowarzyszania się w Kościele. Idąc z duchem czasu, założyliśmy stowarzyszenie, które zajmuje się organizowaniem konferencji, spotkań, publikacją materiałów z zakresu prawa kanonicznego, wyznaniowego i stosunków państwo - Kościół - przypomniał ks. prof. Krukowski, prezes SKP. - Współpracujemy ściśle z Episkopatem Polski, czego dowodem jest przyjmowanie nas co roku w innej diecezji, a także ze Stolicą Apostolską, czego wyrazem jest uczestnictwo w naszych konferencjach kardynałów i arcybiskupów z Kurii Rzymskiej - wyjaśniał.
Wyodrębnienie prawa administracyjnego w Kościele jest przejawem współczesnej kultury prawnej. - Chodzi o poszanowanie w państwie praw jednostki jako obywatela, a w Kościele - wiernych jako podmiotu praw i obowiązków. Osoby sprawujące władzę w Kościele, zwłaszcza biskupi i ich współpracownicy, podejmując decyzje administracyjne, powinni respektować prawa należne wiernym w Kościele. Zostało to mocno podkreślone w dokumentach Soboru Watykańskiego II - mówił ks. prof. Krukowski.
Organizatorami konferencji były: Stowarzyszenie Kanonistów Polskich, Toruńska Kuria Diecezjalna, Katedra Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego oraz Wydział Nauk Prawnych Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.