Reklama

Na cmentarnych ścieżkach...

Górski cmentarz

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Góra jest jedną z najstarszych miejscowości na Pałukach. Pierwsza wzmianka o wsi, jako własności Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, pochodzi z 1136 r. O istniejącym tutaj kościele po raz pierwszy napisano w dokumencie z 1301 r. Od XVI do XIX w. był on filią zarządzaną przez dominikanów ze Żnina.

Obecny kościół wzniesiono w XIV w., a wokół niego założony został cmentarz, na którym nie dokonuje się już pochówku. Na bocznej ścianie wieży kościelnej zamocowana jest tablica z białego piaskowca ku czci 13 parafian, zamordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej (w tym pięciu uczestników powstania wielkopolskiego), zdobi ją artystyczny relief krzyża i wykonana w brązie rzeźba głowy Chrystusa Boleściwego.

Drugą tablicę z szarego granitu wmurowano dla upamiętnienia żołnierzy AK z Dobrylewa: ppor. Henryka Maciejewskiego i pchor. Benedykta Maciejewskiego - obaj polegli w powstaniu warszawskim. Ich ciała pochowane zostały w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.

Na cmentarzu przykościelnym znajdują się trzy nagrobki z końca ubiegłego wieku i tyleż z początku obecnego. Swoją budową odróżnia się klasycystyczny nagrobek z białego piaskowca ks. Józefa Lipkowskiego (1844-82) i jego siostry Zofii. Jest to zarazem najstarszy grób tej nekropolii. Można też zwrócić uwagę na płyty nagrobne: ks. Romana Sikorskiego (1839-1922) i ziemianina Antoniego Tychowicza ( zm. 1894).

Do górskiej parafii należy drugi cmentarz grzebalny o powierzchni 2,02 ha, założony w końcu XVIII w. przy obecnej ul. Topolowej. Od bramy cmentarnej z końca XIX w. wiedzie pomnikowa aleja wysadzana lipą drobnolistną. Z najstarszych nagrobków zachowały się trzy z XIX w. (najczytelniejszy z 1892 r.) oraz 11 z początku XX. Z ubiegłego wieku są dwa grobowce-kaplice, jedna bezimienna, druga rodzin Adamskich i Musiałów.

Pobyt na górskim cmentarzu parafialnym można rozpocząć od zapalenia zniczy na mogile zasłużonych dla kraju, dawnych właścicieli pobliskiego Młodocina i okolic, Skarbów Malczewskich, herbu Abdank. Zaniedbany grobowiec, z zachowaną częścią w ziemi wypełnioną wodą, usytuowany jest w narożniku, po prawej stronie od głównego wejścia. Ze słabo czytelnych napisów można jedynie odczytać, że pochowani tu zostali Tytus Malczewski (4.I.1843-23.VI.1928) i syn Edward (1.VI.1888-3.I.1985) .

Tytus Skarbek Malczewski był więziony za udział w powstaniu styczniowym. Założył cukrownię w Żninie. W 1871 r. powiększył dobra rodzinne, zakupując majątek Młodocin. Ożenił się z Wandą Czarnicką z Dobrego na Kujawach i miał z nią synów: Edwarda i Józefa oraz córki: Mieczysławę, Halinę (żonę Kozłowskiego, zamordowanego w Inowrocławiu w 1940 r.), Izabelę i Irenę.

W końcowej części cmentarza, także po prawej stronie, znajduje się zbiorowa mogiła stu bezimiennych obywateli polskich, pochodzenia żydowskiego, zamęczonych w obozie hitlerowskim w pobliskim Murczynie. Wykonany z kamienia i cegły nagrobek, oprócz tablicy pamiątkowej, zawiera elementy dekoracyjne w formie siedmioramiennego świecznika i łańcuchów. Założony w listopadzie 1942 r. obóz, usytuowany był w budynku starej szkoły i został ogrodzony drutem kolczastym. Przebywało w nim około 150 osób, z których w chwili likwidacji obozu w sierpniu 1943 r. pozostało jedynie 30. Pozostali zmarli z głodu i wyczerpania. Więźniowie zatrudnieni byli przy budowie kanału melioracyjnego.

Przy metalowym krzyżu znajduje się grób proboszcza parafii górskiej w latach 1937-64, ks. kanonika Czesława Malewskiego (1894-1964) . Wśród mogił odnaleźć można grób Heleny i Benedykta Maciejewskich z Dobrylewa, którzy zginęli w powstaniu warszawskim w 1944 r. oraz Jana, uczestnika strajku szkolnego w 1906 r. w pobliskim Januszkowie.

Na górskiej nekropolii znajduje się kilka ciekawych plastycznie nagrobków, a wśród nich ceglano-kamienny na mogile Jana (zm. 1929) i Agnieszki Krauze (zm. 1945) z figurą Matki Bożej. Widzimy miniaturową grotę Matki Bożej na grobie Różańskich, nagrobek w kształcie serca ma mogile zmarłego w 20. wiośnie życia Piotra Marczyńskiego, figurę aniołka u 2-letniej Tereni Michalczak i płaskorzeźbę Maryi z Dzieciątkiem u Milskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2000-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież po masakrze w kościele w DRK: niech krew męczenników będzie zasiewem pokoju

2025-07-28 21:45

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV łączy się w żałobie z rodzinami ofiar oraz ze wspólnotą chrześcijańską ciężko dotkniętą tragedią w Demokratycznej Republice Konga, gdzie dżihadyści zabili w kościele 43 osoby, w tym 9 dzieci - napisał w telegramie kondolencyjnym w imieniu Papieża kard. Pietro Parolin, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej.

Ojciec Święty z głębokim bólem przyjął wiadomość o ataku dokonanym na parafię w Komanda, w prowincji Ituri, który spowodował śmierć wielu wiernych zgromadzonych na nabożeństwie. „Papież łączy się w żałobie z rodzinami ofiar oraz ze wspólnotą chrześcijańską ciężko dotkniętą tą tragedią, zapewniając ich o swojej bliskości i modlitwie” - czytamy w telegramie kondolencyjnym.
CZYTAJ DALEJ

Sytuacja przedrozbiorowa?

2025-07-21 18:01

Niedziela Ogólnopolska 30/2025, str. 37

[ TEMATY ]

Witold Gadowski

Red.

Sytuacja, która teraz panuje w naszym kraju, skłania, niestety, do postawienia dramatycznego pytania: ile jeszcze zostało polskiej niepodległości.

Z rosnącą paniką przyglądam się „osiągnięciom” rządu premiera Donalda Tuska. To już nie tylko kasacja wszelkich prorozwojowych inwestycji, które mogłyby być konkurencyjne wobec planów niemieckich. Sztandarowym tego przykładem są skasowanie planów budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego i cały kontredans kłamstw maskujących efekt i wymowę tej decyzji. Dochodzi do tego całkowite współgranie z niemiecką polityką historyczną, którego przykłady mamy właśnie przed oczami w Gdańsku, Berlinie, Jedwabnem, we Wrocławiu. Oto w Berlinie – z wyjątkowo bezczelnym i kłamliwym wystąpieniem – pojawia się niejaki Peter Oliver Loew z Deutsches Polen-Institut w Darmstadt, który wprost sugeruje, że Polacy muszą zastanowić się nad swoimi „współodpowiedzialnością i współudziałem” w Holokauście wschodnioeuropejskich Żydów. Przysłuchuje się temu prof. Rafał Wnuk, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, i... milczy, a więc akceptuje nowe niemieckie kłamstwa! To dyrektor tego samego muzeum, z którego usunięto ekspozycje poświęcone rtm. Witoldowi Pileckiemu, św. Maksymilianowi Marii Kolbemu oraz rodzinie Ulmów. W czasie rządów Tuska zmienione zostało kierownictwo Instytutu Pileckiego, który teraz także stał się ośrodkiem szerzenia niemieckiej propagandy historycznej. Z kłamliwym wystąpieniem potomka narodu morderców zbiegła się wystawa „Nasi chłopcy” przygotowana w Muzeum Miasta Gdańska, która pokazuje, jak wielu Polaków służyło w Wehrmachcie. Jaka z tych faktów wynika konstatacja? Otóż to „nasi chłopcy” nosili mundury feldgrau i strzelali do bezbronnych cywilów różnych narodowości, w tym Żydów. Zbrodnie Wehrmachtu zostały udowodnione, a więc należy jedynie podmienić narodowość bandytów noszących mundury tej zbrodniczej organizacji... Wynika z tego, że byli to Polacy, a więc tezy p. Loewa mają pełne potwierdzenie na ekspozycji w Gdańsku, przygotowanej przecież za pieniądze polskich podatników. We Wrocławiu w auli głównej Uniwersytetu Wrocławskiego skuto płaskorzeźbę orła białego i na jej miejsce powieszono portret oberłajdaka kaisera Fryderyka II, odpowiedzialnego za rozbiory Rzeczypospolitej Polskiej. W tym samym czasie władze samorządowe dokonują remontu mostu Grunwaldzkiego na Odrze i na poważnie zastanawiają się nad tym, „czy nie przywrócić mu historycznego wyglądu i kształtu”. Wszystko zmierza ku temu, aby nazywał się „Kaiserbrücke” i był oznaczony insygniami Hohenzollernów. Podobne przypadki germanizowania nazw i miejsc publicznych mają miejsce w Opolu i Poznaniu. Co jest wspólnym mianownikiem tych wszystkich miejsc? Otóż rządzą tam członkowie Platformy Obywatelskiej.
CZYTAJ DALEJ

Madonna del Monte Sant’Onofrio: dozwolony wyłącznie kult prywatny

2025-07-29 12:38

[ TEMATY ]

Dykasteria Nauki Wiary

Vatican Media

Siedziba Dykasterii Nauki Wiary

Siedziba Dykasterii Nauki Wiary

Prefekt Dykasterii Nauki Wiary potwierdza zastosowanie formuły prae oculis habeatur, zaproponowanej przez biskupa diecezji Trivento w odniesieniu do domniemanych zjawisk nadprzyrodzonych na Monte Sant’Onofrio w Agnone, w regionie Molise.

Doświadczenie duchowe związane z domniemanymi zjawiskami nadprzyrodzonymi, których centrum stanowi przede wszystkim Monte Sant’Onofrio w Agnone, w regionie Molise (Włochy), zostało objęte przez Dykasterię Nauki Wiary decyzją określoną sformułowaniem prae oculis habeatur. Taką informację przekazuje prefekt Dykasterii, kard. Víctor Manuel Fernández, w liście skierowanym do biskupa Trivento, Camilla Cibottiego, potwierdzając tym samym rozstrzygnięcie zaproponowane przez ordynariusza diecezjalnego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję