I biorę sobie ciebie na serio

Potrzebę modlitwy za powołanych do małżeństwa odkryli w 2014 r. uczestnicy spotkań Duszpasterstwa Akademickiego u Księży Salwatorianów w Warszawie. Zaczęło się od pytań: – Czy małżeństwo to powołanie? Jeżeli tak, to dlaczego nie modlimy się o powołania do małżeństwa, tak jak do stanu duchownego lub życia konsekrowanego? Wkrótce potem młodzi zorganizowali pierwszy Tydzień Modlitw za Powołanych do Małżeństwa pod nazwą „Tak na Serio”.

Powołanie

Celem projektu jest to, aby uświadomić młodym ludziom, że małżeństwo to powołanie, pewna propozycja od Boga, którą trzeba usłyszeć. Słuchanie wiąże się z procesem rozeznawania, dlatego wejście w związek małżeński powinno zostać poprzedzone namysłem, modlitwą i dialogiem. Sprzyja temu narzeczeństwo, które projekt „Tak na serio” promuje jako czas rozeznawania, poznawania siebie nawzajem i swoich rodzin. Kolejnym celem inicjatywy jest promowanie potrzeby stałej formacji małżonków, aby zerwać z powszechnym przekonaniem, że ślub to „koniec drogi”. Wręcz przeciwnie, to początek wspólnej formacji, która pomaga przejść razem przez trudy życia.

Decyzja

Wokół przygotowania do sakramentu małżeństwa funkcjonuje szereg krzywdzących stereotypów. Ks. Łukasz Anioł SDS, opiekun duchowy projektu w Krakowie, mówi, że aby dobrze wykorzystać okres narzeczeństwa, trzeba podjąć decyzję i odpowiedzieć sobie na pytanie, czego oczekuję od tego czasu. – Cokolwiek byśmy jako duszpasterze nie robili, nie mówili, bez tej decyzji nie pomogą nawet najciekawsze kazania czy prelekcje. Bez świadomej decyzji trudno jest zejść z utartych schematów, łatwiej jest postępować stereotypowo – mówi kapłan. Uważa, że duszpasterze powinni towarzyszyć narzeczonym poprzez bycie i znajdować dla nich czas na rozmowę, w której pojawia się szansa na pogłębienie relacji z Bogiem, modlitwę, naukę.

Reklama

Tydzień Modlitw za Powołanych do Małżeństwa może pomóc rozwiać wiele wątpliwości, odpowiedzieć na ważne pytania, dowiedzieć się czegoś więcej na temat nauki Kościoła o małżeństwie jako drogi do świętości. – Zapraszamy gości z doświadczeniem – zapewnia ks. Łukasz. Każdy znajdzie więc coś dla siebie.

Modlitwa

Tydzień Modlitw odbędzie się w kościele pw. Boskiego Zbawiciela (przy ul. św. Jacka na Zakrzówku w Krakowie) i rozpocznie się w sobotę 8 czerwca adoracją Najświętszego Sakramentu w intencji powołanych do małżeństwa. W niedzielę ks. Łukasz Anioł będzie głosił kazania na Mszach św. Program na kolejne dni jest następujący:

• poniedziałek, 10.06, godz. 19 – dr Leszek Lachowicz, lekarz ginekolog: „Nie do wiary, NaPro czary!” – czyli o naprotechnologii w teorii

Reklama

• wtorek, 11.06, godz. 19 Katarzyna i Arkadiusz Aszykowie: „Pokłóćmy się!” – czyli jak się kochać i kłócić jednocześnie

• środa, 12.06, godz. 19 Agnieszka i Grzegorz (od 17 lat w małżeństwie, 7 dzieci): „Dla małego, dla dużego, jest tu miejsce dla każdego!” – czyli życie w wielodzietnej rodzinie

• czwartek, 13.06, godz. 19 Mateusz Ochman: „Do tańca i do różańca!” – czyli o przeżywaniu wiary w małżeństwie

• piątek, 14.06, godz. 19 Magdalena Bojanowska (żona, mama, psycholog): „Ile jeszcze mam czekać?” – czyli o cierpliwości w byciu singlem

• sobota 15.06, godz. 19 Tomasz Budzyński: „I że Cię nie opuszczę aż do śmierci” – czyli o miłości po latach.

W niedzielę 16 czerwca Tydzień Modlitw zakończy się świadectwem pary narzeczonych: Weroniki Jakubowskiej i Piotra Mroczko pt. „Rozgrzewka przed małżeństwem (Odważni i Romantyczni)”. Podczas Mszy św. kazania wygłosi ks. Artur Stobierski SDS. Odbędzie się również Msza św. z błogosławieństwem narzeczonych. Serdecznie zachęcamy do udziału!

Początki obchodów

Liturgia Kościoła wspomina tego dnia uroczysty wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy, o którym mówią wszyscy czterej Ewangeliści. Uroczyste Msze św. rozpoczynają się od obrzędu poświęcenia palm i procesji do kościoła. Zwyczaj święcenia palm pojawił się ok. VII w. na terenach dzisiejszej Francji. Z kolei procesja wzięła swój początek z Ziemi Świętej. To właśnie Kościół w Jerozolimie starał się bardzo dokładnie powtarzać wydarzenia z życia Pana Jezusa. W IV w. istniała już procesja z Betanii do Jerozolimy, co poświadcza Egeria (chrześcijańska pątniczka pochodzenia galijskiego lub hiszpańskiego). Autorka tekstu znanego jako Itinerarium Egeriae lub Peregrinatio Aetheriae ad loca sancta. Według jej wspomnień w Niedzielę Palmową patriarcha otoczony tłumem ludzi wsiadał na osiołka i wjeżdżał na nim do Świętego Miasta, zaś zgromadzeni wierni, witając go z radością, ścielili przed nim swoje płaszcze i palmy. Następnie wszyscy udawali się do bazyliki Zmartwychwstania (Anastasis), gdzie sprawowano uroczystą liturgię. Procesja ta rozpowszechniła się w całym Kościele. W Rzymie szósta niedziela Przygotowania Paschalnego początkowo była obchodzona wyłącznie jako Niedziela Męki Pańskiej, podczas której uroczyście śpiewano Pasję. Dopiero w IX w. do liturgii rzymskiej wszedł jerozolimski zwyczaj urządzenia procesji upamiętniającej wjazd Pana Jezusa do Jeruzalem. Z czasem jednak obie te tradycje połączyły się, dając liturgii Niedzieli Palmowej podwójny charakter (wjazd i pasja). Jednak w różnych Kościołach lokalnych procesje te przybierały rozmaite formy, np. biskup szedł pieszo lub jechał na oślęciu, niesiono ozdobiony palmami krzyż, księgę Ewangelii, a nawet i Najświętszy Sakrament. Pierwszą udokumentowaną wzmiankę o procesji w Niedzielę Palmową przekazuje nam Teodulf z Orleanu (+ 821). Niektóre przekazy podają też, że tego dnia biskupom przysługiwało prawo uwalniania więźniów.

Polskie zwyczaje

Dzisiaj odnowiona liturgia zaleca, aby wierni w Niedzielę Męki Pańskiej zgromadzili się przed kościołem, gdzie powinno odbyć się poświęcenie palm, odczytanie perykopy ewangelicznej o wjeździe Pana Jezusa do Jerozolimy i uroczysta procesja do kościoła. Podczas każdej Mszy św., zgodnie z wielowiekową tradycją, czyta się opis Męki Pańskiej (według relacji Mateusza, Marka lub Łukasza - Ewangelię św. Jana odczytuje się w Wielki Piątek). Obecnie kapłan w Niedzielę Palmową nie przywdziewa szat pokutnych, fioletowych, jak to było w zwyczaju dawniej, ale czerwone. Procesja zaś ma charakter triumfalny. Chrystus wkracza do świętego miasta jako Król i Pan. W Polsce istniał kiedyś zwyczaj, iż kapłan idący na czele procesji wychodził przed kościół i trzykrotnie pukał do zamkniętych drzwi kościoła, wtedy drzwi się otwierały i kapłan z wiernymi wchodził do wnętrza kościoła, aby odprawić uroczystą liturgię. Miało to symbolizować, iż Męka Zbawiciela na krzyżu otwarła nam bramy nieba. Inne źródła przekazują, że celebrans uderzał poświęconą palmą leżący na ziemi w kościele krzyż, po czym unosił go do góry i śpiewał: „Witaj, krzyżu, nadziejo nasza!”.

W polskiej tradycji ludowej Niedzielę Palmową nazywano również Kwietną bądź Wierzbną. W tym dniu święcono palmy, które w tradycji chrześcijańskiej symbolizują odradzające się życie. Wykonywanie palm wielkanocnych ma bogatą tradycję. Tradycyjne palmy wielkanocne przygotowuje się z gałązek wierzby, która w symbolice Kościoła jest znakiem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy. Obok wierzby używano także gałązek malin i porzeczek. Ścinano je w Środę Popielcową i przechowywano w naczyniu z wodą, aby puściły pąki na Niedzielę Palmową. W trzpień palmy wplatano również bukszpan, barwinek, borówkę i cis. Tradycja wykonywania palm szczególnie zachowała się na Kurpiach oraz na Podkarpaciu, gdzie corocznie odbywają się konkursy na najdłuższą i najpiękniejszą palmę.

W zależności od regionu, palmy różnią się wyglądem i techniką wykonania. Palma góralska wykonana jest z pęku witek wierzbowych, wiklinowych lub leszczynowych. Zakończona jest czubem z bazi, jedliny, bibułkowych kolorowych kwiatów i wstążek. Palma kurpiowska powstaje z pnia ściętego drzewka (jodły lub świerka) oplecionego widłakiem, wrzosem, borówką, zdobionego kwiatami z bibuły i wstążkami. Czub drzewa pozostawia się zielony. Palemka wileńska jest obecnie najczęściej świeconą palmą wielkanocną. Jest niewielkich rozmiarów, upleciona z suszonych kwiatów, mchów i traw.

Z palmami wielkanocnymi wiąże się wiele ludowych zwyczajów i wierzeń: poświęcona palma chroni ludzi, zwierzęta, domy. Od dawna istniał także zwyczaj połykania bazi, które to zapobiegają bólom gardła i głowy. Wierzono, że sproszkowane kotki dodawane do naparów z ziół mają moc uzdrawiającą, bazie z poświęconej palmy zmieszane z ziarnem siewnym podłożone pod pierwszą zaoraną skibę zapewnią urodzaj, krzyżyki z palmowych gałązek zatknięte w ziemię bronią pola przed gradobiciem i burzami, poświęcone palmy wystawiane podczas burzy w oknie chronią dom przed piorunem. Poświęconą palmą należy pokropić rodzinę, co zabezpieczy ją przed chorobami i głodem, uderzenie dzieci witką z palmy zapewnia zdrowie, wysoka palma przyniesie jej twórcy długie i szczęśliwe życie, piękna palma sprawi, że dzieci będą dorodne. Poświęconą palmę zatykano za świętymi obrazami, gdzie pozostawała do następnego roku. Palmy wielkanocnej nie można było wyrzucić. Najczęściej była ona palona, popiół zaś z tych palm wykorzystywano w następnym roku w obrzędzie Środy Popielcowej. Znany też był zwyczaj „palmowania”, który polegał na uderzaniu się palmami. Tu jednak tradycja była różna w różnych częściach Polski. W niektórych regionach zwyczaj ten jest związany dopiero z poniedziałkiem wielkanocnym. W większości regionów jest to jednak zwyczaj Niedzieli Palmowej, gdzie „palmowaniu” towarzyszyły słowa: Palma bije nie zabije - wielki dzień za tydzień, malowane jajko zjem, za sześć noc - Wielkanoc.

Dzisiaj, choć wiele dawnych obyczajów odeszło już w zapomnienie - tworzą się nowe. W wielu kościołach można nadal podziwiać kilkumetrowe plamy. Dzieci w szkołach, schole i grupy parafialne prześcigają się w przygotowaniu najładniejszych palm. Często pracom tym towarzyszą konkursy lub konkretne intencje.